Spanje is een complex land. Enkele zones zijn dichtbevolkt : langs de kust en bij de grote steden in het binnenland. Er is ook veel grootschalige landbouw langs de grote rivieren.
Op de kaart valt meteen op dat Spanje een erg bergachtig land is. De bergzones zijn dunbevolkt en zijn uitstekende wandelgebieden.
Ook een aantal kustgebieden (rotsachtig of delta-gebied) en enkele woestijnzones komen in aanmerking voor een interessante wandelvakantie.

Spanja relief.png.jpg

Er zijn een 15-tal nationale parken die dezelfde verscheidenheid vertonen. Er zijn nog een 100-tal natuurparken en een reeks regionale parken. Deze IGN-kaart geeft een goed overzicht. De grootste concentraties vallen direct op.

Spanje parken.jpg

Bij deze nationale en regionale parken vallen meteen enkele bekende gebieden op : Pyreneeën, Sierra Nevada, Picos de Europa, Canarische Eilanden, Doñana-wetlands.
Maar ook zijn er enkel opvallend grote onbekende gebieden : Sierra Morena in Extremadura in het zuidwesten, de "Duero Internacional" op de grens met Portugal, ter hoogte van Madrid het brongebied van de Taag, Sierra de Gedros en Guadarrama, ...

Overnachten en bivakkeren

In berghutten, in kleine hotelletjes, op de boerderij, in campings, in schuilhutten, in hostels en dergelijke voor pelgrims. Het overnachtingsaanbod is even gevarieerd als het land zelf.
In sommige berghutten ("Refugio de Montaña) is er net als in de Alpen een korting voor KBF- of NKBV-leden. Veel Refugio's zijn uitgebaat door de "ajuntament" = gemeente, een familie, een pelgrimsoord, ... of horen bij een bergsportclub die los staat van FEDME en daar is er dus geen korting.

Heel veel verschillen van regio tot regio en van de ene trekking tot de andere. Bv. wat waar is voor de Camino de Santiago is dat niet voor de GR11 en omgekeerd. Wat waar is in de bergen van Picos de Europa is dat niet in de bergen van de Canarische Eilanden en omgekeerd.

Dit artikel geeft een erg goed beeld van het wettelijk kader voor bivakkeren. Drie grote lijnen :
- maak nooit (dus echt nooit) een kampvuur. Het risico op bosbrand is gewoon veel te groot.
- wie de tent / tarp / hangmat / ... niet gebruikt maar gewoon matje en slaapzak uitrolt onder de sterrenhemel, heeft nog meest kans om legaal te bivakkeren.
- in de buurt van bewoning : praat met de locals en vraag vooraf toestemming.

Openbaar vervoer

In Spanje zelf is het heel gemakkelijk om van de ene locatie naar de andere te reizen. Dit kan zowel via trein (https://www.renfe.com/es/en), bus (https://www.alsa.es) en blablacar. Deze laatste is een app die een link legt tussen een particuliere bestuurder en carpoolers. Je betaalt een vast bedrag via de app aan de bestuurder en rijdt mee vanaf de afgesproken plaats. Het wordt heel frequent gebruikt in Spanje en is ideaal om op de meer afgelegen steden te reizen. In streken met veel wandeltoerisme zijn er in het seizoen bussen. Voor wie een streek selecteerde omwille van het eenzame karakter is een taxi of een huurauto de vlotste oplossing ; met wat geduld en een basiskennis Spaans is liften ook een optie.

Spanje El Torcal de Antequera.jpg

Spanje heeft enkele van de meest spectaculaire landschappen van Europa, vaak onbekend bij buitenlanders. Wandelen in El Torcal de Antequera.

Bewegwijzering en paden

Er wordt steeds meer werk gemaakt van bewegwijzerde langeafstandspaden.

Er is een officieel systeem voor indeling en markering van wandelroutes :

  • GR : Gran Recorrido : langeafstandspaden. Van een korte week tot enkele maanden staptijd.
  • PR : Pequeño Recorrido : lokale paden. Dat varieert van een halve dag tot een stevig weekend, reken 10 à 50 km.
  • SL : Senderos Locales : minder dan 10 km.

marcas-en-caminos-para-senderismo.jpg

Markering van paden heeft te maken met sport en/of toerisme en is dus een regionale bevoegdheid. De meeste regio's passen dit systeem toe. Vaak is het de bergsportfederatie van de regio die dit in de praktijk toepast. Bij lange GR-routes die door meerdere regio's zijn, is er soms een opvallend verschil in kwaliteit van de markering van de ene tot de andere regio. 

Daarnaast bestaan er nog andere lokale of lange afstandsroutes met een eigen markering. De bekendste is ongetwijfeld de Camino, het padennetwerk naar Santiago de Compostella. Die gebruikt het symbool van de St-Jacobsschelp.

Bevoorrading en water.

Wisselt heel erg van streek tot streek.

Wat wel hetzelfde is in heel Spanje : het avondeten wordt erg laat geserveerd (8h30 à 9h 's avonds, eventueel iets vroeger in het noorden). Wil je er 's morgens vroeg uit omdat je de klim in een frisse morgen wil doen of omdat er een warmteonweer voorspeld is voor de namiddag : reserveer alleen voor de nacht en bestel op een voor Spanjaarden onchristelijk vroeg uur wat tapa's of iets van de kaart. Of pas je aan en doe een lange siësta.

Mobiel netwerk en noodnummers

Dekking : Langs de kust en rond de grote steden is het netwerp perfect. In de afgelegen gebieden die ons als hiker het meest interesseren is het netwerk een stuk minder of valt het helemaal weg. Je informeert je dus best vooraf. Dit zijn de dekkingskaarten van de voornaamste operatoren :

Roaming : geen zorgen, in Spanje, inclusief de Canarische Eilanden, surf en bel je aan hetzelfde tarief alsof wat thuis van toepassing is. De enige uitzonderingen zijn Andorra (geen EU - roaming kosten afhankelijk van jouw operator maar kan hoog oplopen) en Gibraltar (door de Brexit zijn er sinds 2021 terug roaming kosten).

Noodnummer : 112
In heel wat situaties kan het effectiever zijn om de noodoproep via een app te versturen ipv. te bellen. Het probleem is dat elke regio zijn eigen app ontwikkelde. Het is niet helemaal duidelijk hoe dit evolueert ; het lijkt erop dat My112 algemeen toepasbaar is. Je zoekt dus best vlak voor uw reis uit hoe het zit in de regio waar je wil hiken.

Organisatie bergredding :
Is volledig geprofessionaliseerd en in handen van een gespecialiseerde afdeling van de Guardia Civil (de Spaanse politie), de zogenaamde GREIM. De dienstverlening staat op een niveau dat vergelijkbaar is met bv. Frankrijk of Zwitserland.
Vroeger was de bergredding in Spanje gratis. Dit is niet langer het geval. De kosten worden soms wel en soms niet doorgerekend. Dit hangt af van 1° de regio en 2° de mate waarin de interventie het gevolg was van slecht voorbereid zijn of niet.
 

Spanje kustpad Costa-Brava.jpg

De Spaanse kust is écht niet helemaal ingepalmd door massatoerisme. Je vind er kustpaden van kort en goed aangelegd tot ruig en afgelegen.

Online bronnen

Voor Spanje als geheel kan je op de volgende twee websites terecht voor meer info rond gebieden en routes:

Net als in België is bergwandelen geregionaliseerd. Er is dus veel meer informatie te vinden per regio. De beste startpunten zijn de websites van toeristische diensten van de regio's. Of gewoon googlen op regio-naam + "Senderismo" of "Gran Recorrido". Een derde piste zijn de bergsportclubs. En net als je in Belgiën een CAB en een KBF hebt, heeft iedere regio zijn eigen bergsportvereniging ; de namen draaien om Federación - Senderismo - Montañismo ; ook daar kan je een schat aan informatie vinden.

spanje droge canyon.jpg

Neen, er zijn écht veel meer mogelijkheden voor een avontuurlijke en technische wandeling dan de Caminito del Rey. Spanje is een topland voor canyoning of "barranquismo". Een toegankelijke vorm zijn de droge canyons. Geen wetsuit nodig, maar wel een perfecte kennis van rappellen.

Ben je bekend met deze regio? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be