Catalunya is een regio in Spanje met een heel eigen gezicht. De doorsnee Belg kent dit van citytrips naar Barcelona en strandvakanties op de Costa's, maar Catalunya heeft echt veel meer te bieden. Het landschap is erg gevarieerd. Wandelen of "Senderisme" is er een populaire sport en je kan er het hele jaar door terecht voor interessante trektochten.

Situering

Catalunya ligt in het noordoosten van Spanje. De regio is ongeveer even groot als België en is min of meer driehoekig.

  • De noordzijde van deze driehoek zijn de Pyreneeën die de grens vormen met Frankrijk. Voor de Catalanen eindigen de Pyreneeën in de Middellandse zee bij Cap de Creus.
    De Pyreneeën zijn aan de Catalaanse kant veel ruiger en - behalve in enkele zones - veel minder toeristisch en lopen veel langer door in een reeks plateaus en voorgebergtes, dan aan de Franse kant.
  • De westzijds is de grens met de regio Aragon.
  • De derde zijde is die van de Middellandse zee kust. In het midden hiervan ligt de hoofdstad - trouwens de enige grote stad - Barcelona. De zone parallel met de kust bestaat uit vlaktes en heuvels (300 tot 700 m hoog). Het overgrote deel van de bevolking leeft in deze kustzone.

Het klimaat is mediterraan. Dit wil zeggen dat je over het algemeen een relatief milde temperatuur, maar wel regenachtig weer hebt in het winterhalfjaar en warm droog weer in het zomerhalfjaar. De Pyreneeën hebben uiteraard hun eigen bergklimaat met een wandelseizoen dat beperkt is van half juni tot half september ongeveer.

Het is voor wandelaars een heel interessante bestemming :

  • het is vlot bereikbaar
    • TGV vanuit Brussel of Rijsel naar Perpignan of Barcelona : 8 à 9 uur
    • Low cost vluchten naar Barcelona vanuit Charleroi of Zaventem
    • met de auto via Frans autowegennet (tol !) is het veel langer reizen maar kan je wel direct naar de juiste bestemming, zeker als je naar de Catalaanse Pyreneeën wil. Er zijn maar een paar doorgangen voor de auto : Val d'Aran/Vielha tunnel, Andorra, Puigcerda/Font Romeu, Col d'Ares, Col de Perthuis en de kustweg bij Port Bou.Via sommige van deze routes is er ook een internationale bus. Goedkoop, maar je moet soms bereid zijn om midden in de nacht op/af te stappen, want het gaat om doorgaande bussen met bestemming Madrid bijvoorbeeld.
  • er is een enorme variatie aan goed gedocumenteerde GR-paden.
  • een groot deel van deze tochten zijn het hele jaar door doenbaar.
  • niet alleen de natuur is erg gevarieerd en royaal aanwezig : je zal ook sporen van een rijk verleden vinden. Romeinse of Griekse sporen langs de kust, romaanse kerkjes langs historische paden, verlaten mijnen, ...

De grote beschermde natuurgebieden zijn al even divers als Catalunya zelf :

Het middeleeuwse Catalonië lag voor een stuk ook in Frankrijk. Dat zijn ze daar niet vergeten : de twee valleien die de Pyreneeën induiken vanuit Perpignan, Vallespir en Vallée du Têt (Haute-Cerdagne, Confluent, Roussillon), beschouwen zichzelf als Catalaans. Dit is eerder een cultureel gegeven ; Frans is er de normale voertaal.

Overnachten en bivakkeren

Bivakkeren is in Spanje (en dus ook in Catalunya) omschreven als : slapen onder de blote hemel zonder dat er een "constructie" (tent, tarp, hangmat, ...) aan te pas komt : (Spaans : vivac / dormir al raso)

Bivakkeren zoals bij het kennen is "wildkamperen" (Acampada libre ; Acampada lliure ; bivac a l'aire lliure) en kan over het algemeen ook in afgelegen gebieden, weg van wegen of bewoning. Bekijk bv. dit overzicht. De nationale en regionale parken hebben eigen strengere regels en zullen meestal "accampada lliure" verbieden of sterk beperken. In het Nationaal Park Aigüestortes is het "niet toegelaten om de nacht door te brengen buiten de berghutten". In het Alt Pirineu en Ter i Fresser kan je boven 2000 m vrij bivakkeren telkens voor 1 nacht tussen 20h en 8h. Enzovoort. Controleer evt. vooraf op de Gencat-website onder "Consells".

Het berghuttennetwerk is minder uitgebreid dan in de Franse Pyreneeën of in de Alpen. Ongeveer de helft van de berghutten (Refugio guardado / Refugi guardat) vind je terug in de Parken van Aigüestortes en Alt Pirineu (de uitzondering, hier is er een dicht netwerk), 1/4 elders in de Catalaanse Pyreneeën en 1/4 verspreid over de rest van Catalunya. Veel berghutten zijn van FEEC, dit is de grootste bergsportverenigingen in Catalunya. Daarnaast zijn er nog een hele reeks andere verenigingen die berghutten uitbaten. In deze clubhutten krijgt men geen korting als KBF- of NKBV-lid : in 2015 zijn FEEC en een aantal andere bergsportverenigingen zijn uit de overeenkomst gestapt waarin bergsportverenigingen aan elkaars leden dezelfde korting toekennen als aan de eigen leden.

Tenslotte is er nog de tussenvorm van de bivakhut (Refugio libre ; Refugi lliure) : vier muren en een dak, soms een tafel met banken en een beddenbak of slaapzolder, meer niet. Soms goed onderhouden op schitterende locaties, soms ronduit smerig ; in dat laatste geval gaat het dan vaak over gebouwtjes in de bergen die nooit bedoeld waren om als schuilhut te dienen.

Interessante tochten

Catalunya heeft een wandelnetwerk dat grotendeels op dezelfde manier georganiseerd is als in Frankrijk.

  • er is een groot aantal GR-routes. Deze zijn in principe rood/wit gemarkeerd
  • er zijn een aantal meerdaagse lustroutes, vergelijkbaar met onze streek-GR's. Deze zijn in principe geel of geel/wit gemarkeerd
  • tenslotte zijn er nog lokale lustochten of varianten. Deze zijn in principe groen gemarkeerd.

Veruit de meest populaire lusroute is de "Carros del Foc" : een lus van ongeveer 1 week in het nationaal Parc Aigüestortes. Met berghutten die vaak maar enkele uren stappen van elkaar liggen goed doenbaar in familieverband met kinderen.
De internationaal meest gekende route is de GR11 aan de Spaanse kant van de Pyreneeën en dan vooral de variant naar Cap de Creus. Het interessantste kustpad is de Cami de Ronda / GR92 : ideaal om buiten het zomerseizoen de wilde klifkust van de Costa Brava te verkennen.

Complete overzichten van het enorme aanbod aan bewegwijzerde routes :

Carros de Foc

Deze bombastische naam is van een prachtige lusroute door het nationaal park Aigues-Tortes. Dit granietgebied met scherpe kammen en heel veel meertjes is ook, vnl. bij Fransen, bekend als "Les Encantats". De route is geschikt als wandelweek, eventueel ook voor families met kinderen. Maar ze mikt ook expliciet op skyrunners.

Facts

  • Naam : Carros de Foc
  • Type : lusroute door midden- en hooggebergte, langs paden, met overnachting in hutten
  • Lengte : 75 km (inclusief aanlooproute van en naar start+ eindpunt)
  • Etappes : 5-tal voor goed geoefende stappers, 9 à 10 voor wie tijd heeft of maakt bv. omdat er kids mee zijn.
  • Hoogtemeters : +4800 m+
  • Bewegwijzering : niet specifiek. Een deel van de paden vallen samen met de GR11.
  • Aanbevolen seizoen : half juni tot half september, soms eind september.
  • Start- en eindpunt : zie discussie hieronder.
  • Staprichting : beide zijn mogelijk, maar de meerderheid kies voor "tegen de klok".

Overzichtskaart

Tour-encantats carte.gif

Moeilijkheidsgraad en techniciteit

Technisch : Grotendeels op aangelegde paden. In het begin van het seizoen plekken met sneeuw. Op sommige plekken geen pad, maar klauteren / blokkenvelden. Bergwandelen T2/T3.

Fysiek : dit zijn de bergen, dus de hogemeters eerder dan de afstand bepalen de inspanning. Wie kiest voor de formule met half-pension en lunchpakket, kan de rugzak normaal gezien op een 6-tal kg houden (zonder water en picknick).

Fysiek en techniek worden gecombineerd op het langste traject tussen 2 hutten tussen Estany Llong en Ventosa y Calvell via Collet de Contraix. Hier komt het hoogste punt van de route, een stukje technisch stappen over steenblokken en een iets langere etappe samen. Al bij al is het voor ervaren stappers nog steeds een makkie met ca. 700m+ / ca. 1000 m- en ca. 10 km.

Engagement : bij slecht weer of bij een dipje zijn er een aantal logische doorsteken mogelijk waardoor een deel van de lus wordt overgeslagen. De Rif. Amitges komt daar best voor in aanmerking : deze ligt centraal, is de grootste en comfortabelste. 

Ondersteuning door de Carros de Foc organisatie : bekijk rustig of je die wel nodig hebt. In het steunpakket zitten T-shirts (niet nodig tijdens de toch), een topokaart (kan je ook zelf online kopen), een stempelkaart (men stempelt in de hut ook jouw persoonlijk boekje af) en optioneel een verzekering.

Etappes en variantan

Er is ook sprake van "Carros de Roc" : hierbij wordt iedere dag een top of dergelijke gedaan. In de praktijk alpinisme voor gevorderden.

De Carros de Foc Plus is een verlenging met 2 extra hutten. Extra stapdag voor wie goede stappers en 2 extra stapdagen voor wie het rustig aan wil doen.

Wie de route op een 5-tal dagen wil doen, kan zich afvragen welke hutten het best geschrapt worden. Daar zijn heel veel schema's voor : bekijk evt. de schema's van de reisbureaus die Carros de Foc als groepsreis of pakket aanbieden.  Saboredo (de ruigste en meest authentieke hut die in de winter de thuisbasis is van splitboard freeriders) valt dan vaak af en Amitges (groot en luxueus) blijft er dan vaak inzitten.

Er zijn een aantal afkortingen mogelijk :

  • Estany Llong naar Amitges. Weinig meerwaarde.
  • Amitges - Colomers via de GR11 : een klassieke afkorting, logisch als er één dan moet ingekort worden.

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Dit hangt samen met het startpunt. Er zijn drie klassieke startpunten. Carros de Foc promoot zelf Espot. Dit is een Catalaans skistationnetje. Nadeel is dat het vanuit België extra rijtijd vraagt en dat het openbaar vervoer vanuit Barcelona naar Aigues Tortes vrij beperkt is. Daar sta je dan met de goedkope vlucht om dan een week lang een auto te moeten huren...

Het wordt dan aantrekkelijker om te vertrekken in Val d'Aran. TGV naar Toulouse / trein naar St-Gaudens / bus 395 (enkele keer per dag) naar net over de grens, bv. Lés. Daar aansluiting op een lokale pendelbus binnen Val d'Aran. Je start dan met de Colomers bijvoorbeeld (aanloop door bos, of taxi tot parking). Dit is logischer dan te starten via Caldes de Boi (veel langere autorit + op dag 2 direct de zwaarste etappe). 

Tenslotte kan je ook de zomerbus van ALSA omheen het hele massief gebruiken. Zeker nuttig als er op het einde één of twee dagen afmoeten. Zie bus del Parc nr. 22.

Topokaarten en gidsen

We zagen tot nu toe geen bruikbare wandelgids. De route is ook te beperkt om een boekje op zichzelf te verantwoorden. Ze wordt dus steeds gecombineerd. "Short treks in de Pyreneees" van Cicerone is wellicht de meest bruikbare.

Carros de Foc biedt zelf de 1:25000 kaart aan van Ed. Alpina. ICGC heeft er ook eentje.
 

Bewegwijzering

Geen specifieke bewegwijzering. Een klein deel van de route valt samen met een GR (GR11) maar het is beter om daar niet op te letten ; de GR11 heeft al even vaak zijn eigen parcours dat afwijkt.

Overnachting en bevoorrading

In het Nationaal Park Aigüestortes is het "niet toegelaten om de nacht door te brengen buiten de berghutten".

Refus-Online is een bruikbaar overzicht van alle berghutten. Hier en daar vind je dat je moet reserveren via Carros de Foc. Dat kan - maar hoeft niet. Reserveren is in het hoogseizoen (half juli tot eind augustus) noodzakelijk.
De berghutten zijn deels privé, deels gemeentlijk, deels van FEEC, ... de KBF-lidkaart levert dus nergens een korting op.

De route blijft de hele tijd op hoogte. Behalve in de berghutten zelf zijn er onderweg geen mogelijkheden tot bevoorrading.

Water is in de praktijk geen probleem ; evt. een filter of ontsmetting voorzien voor wie uit riviertjes en meren wil drinken.

 

 

Ben je bekend met deze regio? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be

Tochtverslagen

Herfst