De Pelgrimsroutes naar Compostela of de Camino de Santiago of gewoon kortweg de Camino.
Dit is niet één route, maar een heel netwerk van pelgrimsroutes die vanuit een groot deel van Europa samenkomen in Santiago de Compostela in het noordwesten van Spanje. De geschiedenis van deze wandelroutes gaat terug tot diep in de Middeleeuwen.
Herbronnen en een tijdje de stress en de waan van de moderne tijd volledig achterlaten zijn een expliciet doel van de Camino.

Ken je deze route goed? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be

Facts

Het is één van de meest populaire lange-afstandswandelroutes, of beter gezegd netwerk van routes. Het valt met geen enkele andere lange-afstandswandelroute te vergelijken.

Zeer veel wandelaars beperken zicht tot de Camino Francés, die start op de grens met Frankrijk, in de Pyreneeën
Lengte : 800 km
Start : Saint-Jean Pied de Port
Einde : Santiago de Compostlla
Duur : 4 à 5 weken
Type : tocht in lijn, over oeroude pelgrimspaden door dorpen en platteland

Dit is slechts een klein stukje van het grote Camino netwerk.

Overzichtskaart

Camino carte.png

Moeilijkheidsgraad en techniciteit

Brede goedlopende paden door platteland. Soms stukken door stedelijke omgeving. Heel uitzonderlijk een bergpad. Toegankelijk voor iedereen met een normale fysieke conditie. De varianten (bv. Via del Norte, Via Primitivo, ...) en enkele van de aanlooproutes in Frankrijk, zijn ietwat ruiger en lopen over iets lastiger paden en hebben stukken door meer afgelegen streken dan de Camino Francès.

Er is geen specifieke bergwandel-ervaring nodig. Ook in berggebieden zoals de Pyreneeën, Centraal Massief of Alpen, blijft de route in de vallei of op min of meer vlakke plateaus.

Enkele stukken van het Camino-netwerk in deze berggebieden zijn in de winter minder of soms helemaal niet toegankelijk door sneeuw. Voor de rest is de Camino het hele jaar bewandelbaar. De meeste trekkers geven de voorkeur aan april - oktober.
 

Etappes en varianten

Veel wandelaars (of tegenwoordig meer en meer fietsers) beperken zich tot de route in het noorden van Spanje, tussen Roncevalles en Santiago de Compostela : de Camino Francès. Hiervoor is ongeveer één maand nodig. In Roncevalles komen de deelroutes vanuit alle windstreken uit Frankrijk toe.

Wie helemaal vanuit België vertrekt zal ca. 3 maand nodig hebben. De meest logische routes zijn dan de Via Turonensis (die over Parijs en Tours gaat, GR655) of eventueel ook de Via Lemovicencis (rustiger, via Reims, Vezelay en Limoges, GR654). Wie een meer zuiderse wandelervaring kiest, kan ook opteren voor de Via Podeniensis (via Genève en Pau-en-Velay, GR65) of de Via Tolosana (via Arles en Toulouse, GR653 en deze link).

Op deze routes sluiten dan weer andere routes door Duitsland, Zwitserland of Italië aan. En uiteraard zijn er ook enkele directe routes vanuit Spanje en Portugal.

De Camino Francès kan in de zomer erg druk zijn. Wie een minder druk, ruiger (maar ook regenachtiger en met stukken in drukke badplaatsen) alternatief wil, kan de Camino del Norte overwegen. Deze volgt min of meer de noordkust van Spanje.

Na de aankomst in de kathedraal van Santiago de Compostela kan je ook een alternatief einde maken aan de tocht nl. de 90 km naar Kaap Finisterre "het einde van de wereld".

De wegen naar Compostela en de vele bijhorende Romaanse gebouwen zijn Unesco-werelderfgoed.

Bij de Camino blijft de spirituele ervaring belangrijk. Veel mensen die voldoende lang stapten op de Camino, getuigen van de deugddoende ervaring van het stappen, weg van de hectiek, met slechts een handvol basisbehoeftes en met slechts het essentiële in de rugzak. En na een aantal dagen, of voor sommigen wat langer, van de zegen van continu in het nu zijn, van de mindfullness. Van zoiets ongrijpbaars als "l'Esprit du Camino" die ervoor zorgt dat de paar kleine resterende praktische problemen "vanzelf" opgelost worden. Of dat nu een paar kapotte schoenen, een ontbrekende overnachtingsplek of één of ander pijntje is. Of juist dat éne gesprek wat je op dat moment in je leven écht nodig had.
Wie enkel de laatste etappes aflegt of wie er een sportieve prestatie van maakt, mist dus wat velen zien als de essentie van stappen op de Camino.

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

In theorie is het mogelijk om vanuit Santiago te voet terug te keren, maar in tegenstelling tot de Middelleeuwse pelgrims doet bijna niemand dat. Het belangrijkste is dus de terugreis. Vaak is dit het vliegtuig vanuit Santiago of de trein naar Madrid en dan het vliegtuig uit Madrid. Voor budgetreizigers is een lange busrit ook een optie.

De heenreis hangt af van het gekozen startpunt. De ene trekt gewoon de voordeur van het eigen huis achter zich dicht, de andere kiest een klassieke startplaats. De klassieke startplaatsen in Frankrijk of op de grens met Spanje zijn vlot met TGV + een lokale trein te bereiken.

Topokaarten en gidsen

Bewegwijzering

Op wegwijzers, kruispunten, in steden : de gestilleerde St-Jacobsschelp, in alle mogelijke varianten. Ook in Spanje wordt consequent gebruik gemaakt van een (vaak blauw-gele) St-Jacobsschelp.

In Frankrijk : ook de klassieke GR-markering in rood/wit of specifieke Camino markering in blauw/geel. Deze vervangen meer en meer het schelpje dat in een bepaalde richting kon gemonteerd worden om de richting aan te geven.

Dit is een goed algemeen artikel over bewegwijzering op de Camino in Frankrijk en Spanje. Dit artikel geeft enkele voorbeelden van markeringen die op de Franse Camino gebruikt worden.

In de delen van de Camino in andere landen wordt het schelp-logo telkens op een andere manier gecombineerd met de lokale gewoonten voor bewegwijzering.

Bivakkeren en overnachting

Bevoorradingsmogelijkheden onderweg

Dat mag geen probleem zijn.

De ervaring leert dat wie zich hierover veel zorgen maakt vóór het vertrek, die zorgen na een week of zo achterlaat.

Nuttige bronnen