De Mont Blanc is de hoogste top van de Alpen. De granietspitsen omheen de Mont Blanc behoren tot de spectaculairste berglandschappen ter wereld. Deze toppen vormen het decor van één van de bekendste bergtrektochten van Europa : de Tour du Mont Blanc.

Situering

Het Mont Blanc Massief ligt op de grens van Frankrijk, Italië en voor een klein deel ook Zwitserland. Aan de Franse kant is Chamonix het bekendste uitgangspunt, aan de Italiaanse kant is dit Courmayeur. Met 4807 m is de Mont Blanc de hoogste top van de Alpen. Wie de Tour du Mont Blanc loopt herkent ook andere landmarks : Aiguille de Bionassay, Dômes de Miage, Dent de Géant, Grandes Jorasses, les Drus, Aiguille Verte, Aiguille du Midi...

De kernzone van het gebied, met granietwanden en gletschers, is het domein van alpinisme. De valleien en kammen omheen die kern zijn voor de bergwandelaar veel interessanter. De Mont Blanc en andere 4000-ers zijn dan het indrukwekkende decor voor wandeltrekkings in de directe of wat ruimere omgeving. Daarom nemen we in deze fiche ook de bergen en valleitjes ten noorden (Aiguilles Rouges, Buet, Dents de Midi, Dents Blanches, ...) mee op. Idem aan de zuidkant : daar horen voor de bergwandelaar ook Val Veni (I) en Val Ferret (I, CH) helemaal bij het Mont Blanc gebied.

Waarom deze zeer brede invulling ? Omdat de klassieke meerdaagse tochten in dit gebied dit ook doen:

MontBlanc-Buet.jpg

Mont Blanc vanop de Buet (3098). Op de voorgrond de Aiguilles Rouges. 

Veel Europeanen herleiden de Japanse bergen tot de Fujiyama en de Himalayas tot de Mount Everest. We moeten het dan ook niet vreemd vinden dat elders in de wereld de Alpen herleid worden tot de Mont Blanc of de Matterhorn. Chamonix en in mindere mate Courmayeur zijn dus zeer druk en zeer internationaal gericht. De meesten houden het bij een ritje met de kabelbaan naar de Aiguille du Midi of Col du Géant of naar Montenvers. Maar ook op de bergwandelroutes en vooral op de Tour du Mont Blanc vind je alle nationaliteiten terug. 

In tegenstelling tot de andere grote Franse Alpenmassieven is dit gebied niet beschermd als nationaal park. Een deel is beschermd als nationaal natuurgebied : de vallei van Les Contamines voorbij de laatste parkings is een relatief klein gebied. De cluster van RN Aiguilles Rouges, RN du Passy en RN de Sixt-Passy is samen 150 km² groot.

Een groot deel van de bossen in de Zwitserse Val Ferret, in Trient en in Val Illiez (Champéry) zijn eveneens beschermd natuurgebied. Andere delen van de Mont Blanc regio zijn dan weer volledig omgezet tot intensief skigebied met bijhorende schade aan het landschap ("Portes du Soleil" / "Le Grand Massif" / "St-Gervais Les Houches" ...).

Bereikbaarheid en openbaar vervoer

Met de auto lijkt het eenvoudig: er loopt een snelweg tot in Chamonix (F) en via de tunnel onder de Mont-Blanc is Courmayeur (I) vlakbij. In de praktijk is het toch wat schipperen: via Zwitserland (vignet nodig) of via Frankrijk (een stuk langer en veel tol). Of je de tocht laat starten aan de Franse of Zwitserse kant speelt daarbij ook een rol. Voor een start aan de Italiaanse kant in Courmayeur, is de Petit Saint Bernard Pas ook een interessante optie.

Met de trein mik je op de SNCF-lijn naar St-Gervais-les-Bains (F) of de CFF-lijn naar Martigny (CH). Vanuit deze stations vertrekken lokale bussen of treinen naar logische startpunten :

  • De Mont Blanc Express, eerder een sneltram dan een trein, verbindt beide stations en bedient o.a. ook Les Houches en Argentière
  • Vanuit Saint Gervais kan je met de bus naar Les Contamines
  • Vanuit Martigny bereik je met de bus Trient, en met een aansluitende trein + bus Champex en La Fouly

Op de kaart lijkt het TGV-station van Bourg St-Maurice een logische startplek, maar dat valt dik tegen : je moet te voet of al liftend naar Les Chapieux en er is ook géén busverbinding richting Courmayeur. Er is in het hoogseizoen wel een busje tussen Les Chapieux en Village des Glaciers.

Courmayeur (I) is niet vlot bereikbaar met trein. Het meest eenvoudige is om een internationale bus te nemen die o.a. ook stopt in Aosta, Chamonix, Annemasse en Genève. Houd bij die bus rekening met een kwartier tot halfuur vertraging door paspoortcontroles.

Omheen Chamonix, omheen Martigny en omheen Courmayeur is er telkens een coherent systeem van openbaar vervoer. Er is ook een regelmatige busverbinding tussen Courmayeur en Chamonix. Daarnaast zijn er nog een hele reeks kabelbanen en tandradtreintjes. Dit is één van de aantrekkelijke punten van een trekking in de regio : als het echt nodig is kan je al eens een halve of een hele etappe overslaan.

Bivakkeren

De regeling in de natuurgebieden van Passy, Sixt-Passy, Aiguilles Rouges en Contamines is in de voorbije zomers aangescherpt. Dat was eigenlijk ook nodig ; de drukte op enkele plekken (Lacs Chézery, omgeving Refuge Moëde-Anterne, ...) en teveel mensen die de basisregels van "leave no trace", "geen kampvuur" en "bivak" niet begrepen, zorgden voor veel schade. Er zijn enkele zones met bivakverbod, soms permanent, soms enkel in juli en augustus.

In een groot deel van deze natuurgebieden blijft een bivak mogelijk tussen 19h en 7h, maximaal één nacht op dezelfde plek, zonder kampvuur, zonder sporen. Je moet je vooraf aanmelden met deze tool. Het lijkt erop dat men hiermee vooral wil bewustmaken en responsabiliseren.

Het is ook mogelijk, mits toelating van de berghut, op de hiervoor voorziene plek vlak bij de berghut. Raadpleeg de website van de hut of contacteer de hut : het kan niet overal en waar het kan zit er veel verschil op de aanpak en de eventuele tarieven.

Aan de Zwitsere kant blijft de klassieke aanpak geldig. Bivakkeren is toegelaten waar er weinig hinder is en buiten natuurgebieden. In de praktijk betekent dit : boven de boomgrens en buiten de omgeving waar herders met hun koeien en schapen aan de slag zijn, is bivakkeren (geen kampvuur, leave no trace, tent pas 's avonds opzetten en 's morgens weer afbreken) toegelaten ; in beschermde natuurgebieden is het verboden - zie landenfiche van Zwitserland.

Bivakkeren op de Tour du Mont Blanc

Zie fiche van de Tour du Mont Blanc (TMB)

Interessante tochten

Tour du Mont Blanc (TMB)

Deze meerdaagse tocht kunnen we niet zomaar links laten liggen. Deze geldt als één van de meest populaire bergtochten tijdens de zomer. Uiteraard met zijn voor en nadelen: een prachtig berggebied maar vaak ook veel drukte en bezetting van de hutten. Zie fiche van de Tour du Mont Blanc (TMB).

GR5

De andere zeer druk gelopen route door het Mont Blanc gebied is de GR5. De meeste stappers op de route doorkruisen een deel van de Alpen tussen het Meer van Genève en de Middellandse Zee. De GR5 gaat al bij al erg snel door het Mont Blanc gebied : in Samoëns verlaat je de Chablais voor een 5-tal stapdagen door het Mont Blanc gebied tot Les Chapieux waar de GR5 de Beaufortain intrekt.

Andere meerdaagse tochten in het Mont Blanc Gebied

Ja : er zijn vlak bij de TMB nog uithoeken waar er geen mens komt.

Tour Miravidi

Drie dagetappes voor de ervaren bergwandelaar, deels langs ongemaarkeerde paden, in de onbekende "sauvage" grenszone tussen Mont Blanc en Petit-Saint-Bernard.

Tour Miravidi

Chaine des Fiz - Le Buet

Dit gebied combineert spectaculaire kalktorens en kalkvlaktes (lapiaz) met adembenemende uitzichten op de Mont Blanc. Een mogelijke route is Flaine - Ref. de Platé - Ref. de Sales - Ref. d'Anterne - Ref. Moëde-Anterne - Ref. Pierre à Bérard - Les Montets. 4 à 5 stapdagen. Deze route knoopt stukjes van verschillende GR's aan elkaar. Optioneel te combineren met de beklimming van Le Buet. Deze laatste is technisch en fysiek een stuk lastiger dan de rest van deze trekking. Je kan ook starten op Plaine-Joux (mooie natuurcamping) en één van de avontuurlijke paden (kabels, gevaarlijk bij sneeuw of bij fel regenweer) ofwel het relaxe pad via Col d'Anterne nemen naar het plateau. Meer info : Tour des Fiz. De hutten liggen dicht bij elkaar en je kan bivakkeren dicht bij de hutten. De Tour des Fiz is heel geschikt als huttentocht voor families met kinderen.

MontBlanc-Anterne.jpg

Bij le Dérochoir in Chaine des Fiz.

Tour du Pays de Mont Blanc

De Tour du Pays de Mont Blanc is een lustocht van 8 à 10 dagen. De helft van de lus loopt min of meer parallel met de TMB door de Aiguilles Rouges en de vallei van Les Contamines. De andere helft loopt, aan de voet van les Fiz enerzijds en op de rand van de Beaufortin anderzijds, door almen. Ook in die helft blijft de Mont Blanc bij elke etappe nadrukkelijk in beeld. Het klassieke startpunt is Sallanches.

Tour de la Vallée de Trient

De Tour de la Vallée de Trient (5 stapdagen, startpunt Salvan, Trient of Vallorcine), past min of meer hetzelfde concept toe. De eerste helft loopt door de omgeving van de Lac d'Emosson op een wat grotere aftand van de Mont Blanc. Hier gaat het echter om pittig bergwandelen met af en toe een stukje waar dat absoluut ongeschikt is voor mensen met hoogtevrees. De tweede helft kan je beschouwen als een variant van de TMB.

MontBlanc-dinos-emosson.jpg

Tip : op ca. 2400 m boven Vieux Emosson passeert de TVT een gefossiliseerd strand met 230 M jaar oude dinosaurussporen.

Tour du Ruan, Tour de Dents Blanches en Tour des Dents de Midi

De Tour du Ruan is een lus van 4 à 6 dagen. Ze ligt voor de helft in Frankrijk (startpunt Sixt Fer-à-Cheval) en de helft in Zwitserland (startpunten Champéry of Finhaut).

De kammen van de Tour de Dents Blanches en Tour des Dents de Midi lijken erg goed op elkaar en zijn vanop afstand gezien tweelingen, de ene in Frankrijk, de andere in Zwitserland. Elk van beide tours is 3 à 4 stapdagen. Technisch en fysiek een stuk zwaarder dan de TMB. 

Deze drie lussen overlappen met elkaar en kunnen perfect gecombineerd worden tot één grotere lus. Het karakter is gelijklopend : contrasten tussen groene weilanden en spectaculaire kalktorens, uitzichten op de Mont Blanc en op de hele Rhône-vallei.

MontBlanc-susanfe.jpg

Lac de Salanfe en Dents du Midi, één van de highlights op Tour de Ruan of Tour des Dents de Midi.

Dagtochten en varianten

Deze twee websites geven een goed overzicht van dagtochten in de regio. Je kan ze ook gebruiken om een goed idee te krijgen van varianten of extraatjes die je op een meerdaagse tocht wil inlassen. Het gaat om topo's en verslagen van lokale bergliefhebbers.

  • Randos Mont-Blanc: beperkt zich specifiek tot het Mont-Blanc gebied zoals in deze regio-fiche omschreven.
  • Altitude Rando: je kan ook via de algemene kaart selecties maken.