De Lagorai zijn een onderdeel van Zuid-Tirol. Ze zijn op veel manieren de tegenpool van de Dolomieten : kleiner, onbekend, graniet ipv. kalksteen. De natuurbeleving is er veel authentieker. Een ideaal gebied voor een hike van een kleine week.

Situering

De Lagorai liggen net ten zuiden van de Dolomieten. Ze zijn via de westkant vlot bereikbaar vanuit de vallei van Trente en Bozen/Bolzano, waar de internationale snelweg en spoorweg naar de Brennerpas doorloopt. In het noorden vormt Val di Cembra / Val di Fiemme (of Fleimstal) de grens met de Dolomieten. In het Duits worden de Lagorai trouwens Fleimtaler Alpen genoemd. Ten oosten kijk je uit op de machtige rotstorens van de Pale de San Martino, het zuidelijkste stuk van de Dolomieten. Aan de zuidkant ligt een andere vallei met spoorweg en hoofdweg : Valsugana. Die vormt de grens met de afgeronde bergen en heuvels waarmee de Alpen overgaan in de de Po-vlakte.

De Lagorai zijn een oud graniet massief. Het graniet ontstond tijdens een periode met veel vulkanische aktiviteit, ca. 300 M jaar geleden. Deels als lava en porfier, deels traag afgekoeld als graniet. Dit zorgt voor een heel ander landschap dat sterk contrasteert met de Dolomieten : vochtiger / veel meertjes en wetlands, donkere rotsen, heel andere bloemen.

De hoofdkam loopt min of meer zuidoost-noorwest, dus parallel met het Fleimstal, en bestaat uit een reeks toppen van 2100 à 2600 m ongeveer. Naar het zuiden toe is de opbouw een stuk complexer, met een aantal valleien die naar het zuiden lopen en kleinere massiefjes hiertussen. De Cima d'Asta is één van die massiefjes en met 2847 ook de hoogste top van de Lagorai.

Er is een goed onderhouden padennetwerk en enkele berghutten. De streek is internationaal erg weinig gekend. Nochtans kan je er enkele mooie bewegwijzerde hoogtewegen volgen. In tegenstelling tot de Dolomieten zijn de meest toppen wel toegankelijk voor wandelaars. Dit komt deels door de heel andere geologie, en ook omdat in Wereldoorlog 1 dit een deel van het front was waar Italiaanse en Oostenrijkse legers loopgrachten en toeganspaden aanlegden. Omdat de valleien relatief laag liggen (bv. op 300 à 800 m) zijn de hoogteverschillen belangrijk en kan je op de beboste bergflanken alle mogelijke types paden aantreffen, van keurig aangelegd tot op het randje van alpinisme.

Loopgracht op de bergkam
Ook 100 jaar na de "Guerra Bianca" zijn deze Oostenrijkse loopgrachten nog duidelijk aanwezig.

Bivakkeren en overnachten

Bivakkeren (als in : kleine tent, maximaal 1 nacht op dezelfde plek, geen vuur, voldoende ver van bewoning, van bergboeren en van waterlopen, niet in beschermd natuurgebied), is haalbaar in de Lagorai. Of het gedoogd wordt of expliciet toegelaten is, is niet duidelijk.
Omdat er door de granietondergrond op veel meer plaatsen water beschikbaar is, is bivakkeren ook pratisch een stuk haalbaarder dan in de Dolomieten.

Er zijn slechts een 7-tal klassieke berghutten dicht bij of boven de boomgrens en ver weg van wegen of dorpen. Deels clubhutten van de CAI, deels bergboerderijen ("Malga") die ook overnachting en eten aanbieden. Deze openen typisch in de eerste weken van juni en sluiten in de laatste weken van september. 

Daarnaast zijn er een hele reeks "alternatieve overnachtingsplekken" : bivakhutten, een stuk van een schaapherdershut of bergboerderij die open blijft, ... Deze zijn meestal gratis maar je moet zelf eten, slaapzak en matje, kookvuurtje, ... meebrengen. Deze kaart probeert een overzicht te houden.

Interessante tochten

Hoogtewegen

Alta Via de Granito : in 3 stapdagen omheen de Cima d'Asta, de hoogste top van de Lagorai die je optioneel ook kan beklimmen. Maakt gebruik van kleine bewaakte berghutten.

De Translagorai : een andere Alta Via, die de hoofdkam volgt op 4 à 6 dagen / 85 km, van de omgeving van Trente tot Passo Rolle. In de praktijk het gemakkelijkste te realiseren als bivaktocht. De paar etappes van de Sentiero Italia in de Lagorai gebruiken een stuk van de Translagorai. Meer info over deze prachtige en technisch goed haalbare hoogteweg op wandelsites van de regio's Veneto en Trentino.

Uitzicht op de Translagorai trail
Ergens op de Translagorai

We zegden al dat de Lagorai relatief klein zijn ; het is dus logisch dat deze tochtvoorstellen tot 3 tot 6 dagen beperkt zijn. Je kan gemakkelijk meerdere van deze tochten combineren of je kan aansluiten met een trail in een naburig deel van de Dolomieten. Op die manier combineer je 2 totaal verschillende landschappen in één trekking :

  • bv. in Passo de Rolle, of na even winkelen in San Martino de Castrozza, op de Alta Via 2 intakken die de Pale de San Martino zuidwaarts doorkruist.
  • kiezen voor een trail die meerdere massieven combineert. Bv. de Sentiero della Pace noordoostwaarts volgen, of de Sentiero Italia die dezelfde richting uitgaat maar hoger blijft. 

Routes in de valleien

Wil je het hele gebied doorkruisen maar eerder lager : dat kan ook. Je kan dan al veel vroeger op het seizoen of in de herfst je tocht doen. Je volgt dan allerlei oeroude paden die door de lokale afdeling van de Italiaanse Alpenclub (CAI), de SAT (Società degli Alpinisti Tridentini), in ere worden gehouden. Deze afdeling is de grootste en wellicht ook de meest actieve van de hele CAI. De oorsprong van de paden is zeer divers : aangelegde voor land- en bosbouw, voor winning van porfier (de zeer harde variant van graniet voor bv. kasseien), militaire paden in de oude grensstreek, muilezelpaden over de cols, ... Maar ook zeer pittige paden, op het randje van alpinisme, die historisch gezien alleen bij een handvol jagers bekend waren.

De Lagorai-etappes van de Sentiero della Pace. De Sentiero della Pace volgt de volledige frontstreek in Zuid-Tirol, m.a.w. volgt de oude grens van Oostenrijk en Italië. Eveneens 5 à 7 dagen, deels in de valleien, deels in het middengebergte.

Deze interactieve kaart toont het hele netwerk van gemarkeerde paden. Je kan zelf een gpx op maat exporteren, de moeilijkheidsgraad (T, E, EE of hoger) is onmiddellijk afleesbaar op de kaart en vaak wordt ook een korte beschrijving met de historiek en enkele sfeerfoto's meegegeven. Een schat aan informatie.

Ben je bekend met deze regio? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be