De Via Francigena is een oude pelgrimsroute van Canterbury (Engeland) over Frankrijk en Zwitserland naar Rome (Italië). De naam betekent letterlijk: route die uit Frankrijk komt. De route volgt zoveel mogelijk historische routes, gekend vanuit tochtverslagen uit de vroege middeleeuwen. Daarna loopt ze verder naar de hiel van Italië in Leuca, tijdens de Middeleeuwen de haven waar men inscheepte bij een pelgrimstocht naar Jeruzalem. Deze route is een stuk minder druk van de Camino de Santiago.

Ken je deze route goed? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be

Facts

Afstand:

  • Van Lausanne tot Rome: ruim 1150km
  • Vanaf de Italiaanse grens: 1000km.

Overzichtskaart

Via-Francigena-kaartje.jpg

Moeilijkheidsgraad en techniciteit

Terrein:

In Zwitserland:

  • Rond het meer van Genève: verhard, maar wel een verrassend goede routekeuze.
  • Tot Martigny: verhard tot halfverhard en deels onverhard, maar wel steeds een goede routekeuze gezien de omgeving (smal dal met autostrade, weg, spoor en Via Francigena).
  • Vanaf Martigny: bergwegen en paden.

In Italië, tussen de grens met Zwitserland en Vercelli:

  • Vanaf de grens tot Aosta: bergwegen en paden
  • Vanaf Aosta tot de Po-vlakte: in de delen, waar het dal versmalt, bestaat de keuze tussen paden door de wijnbergen met heel veel hoogteverschillen en verharde wegen door het dal.

In de Po-vlakte: hoofdzakelijk brede landbouwwegen, deels grind, deels geasfalteerd

In de Apennijnen (het stuk na Parma / Fidenza tot Lucca):

  • tot maart: kans op sneeuw boven de 800m
  • kans op gezwollen beken en rivieren. Heb aandacht voor de vermelding van waadplaatsen op de VF en tracht deze te omzeilen met behulp van een GPS of kaart.
  • In de buurt van de kust: kans op problemen met ontwortelde bomen op het pad (toestand maart 2015).

Voorbij Lucca: 2 dagen vrij veel druk en maar smal asfalt met vrachtverkeer.

Via Triomfale: lang en druk: varianten vaak ongemarkeerd, bovendien langer.

Etappes en varianten

  • Canterbury - Lausanne
  • Lausanne - Rome

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Zwitserland en Noorden van Italië : TGV aangevuld met lokale trein. De snelbus (bv. Flixbus) is ook een mogelijkheid.
Verder naar het zuiden : vliegtuig.

Topokaarten en gidsen

De Rother gids, Via Francigena (Renate Flori) kiest als vertrekpunt Lausanne, gezien dat het kruispunt is tussen de weg naar Santiago (voor Zwitsers, een deel van de Duitsers en Oostenrijkers) en die naar Rome.

Cicerone splitst de route op in 3 gidsen. Het deel 1 is tussen Canterbury en Lausanne, maar die blijkt voorlopig uitverkocht. Deel 2 beschrijft Lausanne-Lucca in Toscane. Deel 3 is Lucca-Rome. 

Bewegwijzering

behoorlijk goed. Weinig feitelijke problemen, behalve een aantal plaatselijke hiaten. Enkel in het centrum van grotere steden durven de pijlen in het echte centrum ontbreken. De beschrijving of GPS tracklog bieden dan uitsluitsel.

Hoe meer naar het zuiden, hoe beter de route is beschreven en gemarkeerd en hoe meer de route functioneert als een pelgrimsroute.

Wie in Canterbury wil starten neemt bv. de South Downs Way tot Dover. Dit is een heel kort stukje.

In Frankrijk is de route bewegwijzerd en beschreven als een klassieke GR-route nl. GR 145, van Calais tot de Jura. Men kan ook de GR5 als aanlooproute naar Pontarlier nemen of de Belgische tak van de Camino tot in Reims als alternatieve start.

In Zwitserland is de route bewegwijzerd als een lange-afstandsroute nl. route 60 Via Francigena.

In Italië heeft de route een eigen bewegwijzering, met het logo van de middeleeuwse pelgrim dat gecombineerd wordt met een veelheid van lokale soorten wegmarkering.

Bivakkeren en overnachting

In het Italiaanse deel is er goedkoop verblijf in pegrimshostels mogelijk indien men zich als pelgrim registreerde. De meeste wandelaars maken hiervan gebruik ; het is eerder ongebruikelijk om de route met de tent te doen.

“Gratis” overnachtingsmogelijkheden:

  • In Zwitserland: enkel bij een aantal kerkgemeenschappen. De info in de Rother gids beperkt zich meestal tot een aantal telefoonnummers en opgave van het aantal bedden. In de kloosters van Saint-Maurice & Col du Grand Saint-Bernard rekenen toch behoorlijk stevige prijzen aan (Zwitserland is gewoon een duur land).
  • In Italië: hoe dichter bij Rome, hoe groter de frequentie

Opvang van de pelgrims:

  • In Zwitserland: zo goed als onbestaand (tenzij je er erg veel moeite voor doet…).
    (De gewone low cost oplossingen nl. jeugdherberg of een "dortoir" in sommige hotels zijn effectiever)
  • In Italië: minder gestructureerd, dan op de Camino Francés. Het gaat eerder in de richting van de andere minder drukke pelgrimswegen in Spanje.

Bevoorradingsmogelijkheden onderweg

Beste periode

Normaal verkies ik dit type tochten te maken in de lente. Wie echter te voet over de Col du Grand Saint-Bernard wil geraken, zal daar niet of zeer moeilijk in slagen in de lente vanwege de sneeuw (de autoweg via de tunnel onder de col blijft in principe open). En dus bestaan er daarom fundamenteel 4 mogelijkheden:

  • Later op het jaar vertrekken, maar dan zal je de hitte moeten trotseren van de Po-vlakte en Centraal-Italië.
  • Vertrekken vanuit Aosta, waardoor je het probleem van de sneeuw op de Col du Grand Saint-Bernard vermijdt.
  • In het najaar vertrekken, wat resulteert in een kaler landschap
  • De tocht in 2 delen opsplitsen, waarbij je de Col du Grand Saint-Bernard pas dwarst in de zomer of nazomer en eventueel het daaropvolgende jaar kan verdergaan in de lente en je kan genieten van de voorjaarsbloei.

https://roversmountains.com/via-francigena-1/ 

 

Vergelijking met de Camino de Santiago

De Via Francigena is een interessant project. Indien je de verschillende Caminos op je palmares staan hebt, loop je onbewust steeds te vergelijken.

  • Met de Via de la Plata heeft hij enerzijds de komende eindeloze grindwegen in de Po-vlakte gemeen, maar anderzijds ook de verdrukking van de Via Francigena  door de aanwezige wegen, zoals dit in Spanje het geval is door de bouwwerven van de TGV lijn Lisboa-Madrid.
  • Met de Camino del Norte heeft hij de hoogteverschillen in combinatie met het opzoeken van de natuur gemeen.
  • Met de Camino Francés heeft hij de massaal aanwezige cultuur gemeen in de vorm van kerken en kapelletjes.
  • Met de Camino Portugais zie ik het liefst zo veel mogelijk verschillen. Als je op de Via Francigena langs de grote baan moet lopen is het of zeer kortstondig, of er is een trottoir aanwezig. Ook de rijstijl van de Italianen is iets minder bedreigend dan die van de Portugezen. Maar hoe dichter je bij Rome komt, hoe slechter het ook op dat vlak wordt. Op de Via Francigena is enkel het deel in Zwitserland zeer duur. Op de Caminho Portugues is het volledige stuk tussen Lisboa en Porto duur omwille van het ontbreken van specifieke pelgrim accommodatie.

Nuttige bronnen

Tochtverslagen

Winter

Herfst