Langeafstandsroutes

Overnachten en kamperen

Bivakkeren is overal mogelijk door het allemansrecht. Wie binnen wilt slapen, zijn er hutten. Opgelet, in Finland zijn er geen bemande hutten met bevoorradingsmogelijkheden. Hieronder een woordje uitleg rond de verschillende types die je ook op kaarten aangeduid staan:

'Laavu' en 'Lean to shelter'

Een 'laavu' is gewoon een vuurplaats en zijn het meest algemeen te vinden. Sommige vuurplaatsen zijn ook overdekt. Lean to shelter zijn half open plaatsen nabij een vuurplaats. Hier is het ook mogelijk om de nacht door te brengen. Op deze plaatsen is er standaard vrij te gebruiken brandhout aanwezig, een bijl en een zaag en toiletten. In alle nationaal parken vindt je deze ongeveer iedere 5 km. Over het algemeen zijn deze plaatsen ook gelokaliseerd naast een meer of een rivier.

Normaal is het door deze vuurplaatsen niet nodig om gasvuurtjes mee te nemen als je in staat bent om vlot een vuur te maken en hierop te koken. Maar bij brandgevaar (wordt meegedeeld aan het toegangspoorten van de nationaal parken) is het verboden om open vuren te maken.

1024px-Hiking_trail_in_Saariselkä.jpeg

Open wildernis hutten

Deze kan je in de nationale parken van Lapland of Oost Finland aantreffen. De capaciteit van deze hutten is meestal tussen de 4 en 12 personen. Ze zijn over het algemeen zeer goed onderhouden en er is vaak een gasvuur aanwezig. Ook enkele potten en pannen kun je daar aantreffen. De regels over het gebruik van deze hutten gaan als volgt:

  • Enkel voor kleine groepjes en voor niet commerciële reizen.
  • De laatste persoon die toekomt heeft voorrang om te slapen (en als je op dezelfde avond aankomt?), neem daarom altijd een tent mee, zeker in het hoogseizoen. De theorie is wanneer je al langer in de hut bent dat je al kans hebt gehad om te rusten en op te warmen.

Reserveerbare hutten

Vele open wildernis hutten hebben ook een deel dat je kan reserveren dan ben je gegarandeerd van een plaats. In deze hutten zijn er ook matrassen en lakens aanwezig. Reservatie is 10€/nacht en de sleutel kun je ophalen bij de bezoekerscentra van de nationaal parken.

Kan je die ‘online’ reserveren?
Het reserveren gebeurd telefonisch of per email bij het bezoekerscentrum van het bijhordende park. Hou er wel rekening mee dat de plaatsen om de sleutels op te pikken een beetje uit de weg kunnen liggen.

Open sauna's

In sommige nationaal parken in Lapland heb je open sauna's, deze staan aangegeven op de kaart. Indien je alleen bent, hou er rekening mee dat de grote ton in de sauna dient om water op te warmen om je te wassen.

Openbaar vervoer

Trein en bus

In het Zuiden van Finland is er een uitgebreid netwerk van bussen en treinen.

  • Treinmaatscahappij: VR.fi. De trein reidt ook naar Kolari in West Lapland van hieruit zijn er vlot busverbindingen.
  • Officiële busmaatschapij: https://www.matkahuolto.fi/en
  • Er is ook een privé bedrijf die sommige lijnen aanbiedt: https://www.onnibus.com

Auto

Echter in de rurale gebieden is er weinig (1 bus per dag) tot geen openbaar vervoer en is soms is een nationaal park enkel te bereiken per taxi.
Afhankelijk van de concrete plannen kan het ook beter zijn om aan de luchthaven auto te huren of met de auto naar Finland te gaan.
Over het algmeen zijn er ook veel taibedrijven in Finland en is er soms geen andere manier om het park te bereiken.: die staan aangegeven op de website van het nationaal park.

Liften is niet algemeen maar lukt wel, Finland is ook een zeer veilig land.

Vliegtuig

Iedere grote stad in Finland heeft ook een luchthaven.

  • Vanuit Helsinki met Finnair verbindingen naar de meeste grote steden.
  • Norwegian.com vliegt ook naar Lapland.
  • Met ryanair kun je in Tampere raken vanuit Bremen en Frankfurt

Ferry

Er is een Ferry (30h) van Travemünde naar Helsinki. Als je in Brussel op vrijdag om 17h00 vertrek ben je zondagochtend in Helsinki.
In Lapland  zijn er wel enkele  toeristische centra die goed te bereiken zijn met het openbaar vervoer. Meestal is er aansluiting op de trein of op het vliegtuig.
Er is een nachttrein van Helsinki - Rovaniemi - Kolari in Lapland(met aansluitende bussen naar Ylläs en Enöntekio). Dat is ook zeker een aanrader om deze trein te nemen tijden de midzomernachten
In Lapland kan je vlot zeer lang tochten doen maar is het echter vrij moeilijk om van punt A naar punt B te gaan en zo met het openbaar vervoer terug te keren

Moeilijk te bereiken parken

In Zuid- en Oost- Finland zijn er tal van mooie nationale parken en daar zijn ook de bijhorende wandelgebieden die niet of zeer moeilijk met het openbaar vervoer te bereiken zijn.
Er wordt daar nog veel aan bosbouw gedaan en buiten de nationale parken zijn er dan maar weinig wandelroutes doorheen de productiebossen.

Een andere optie is om te kamperen en een gebied te ontdekken is een auto huren en een combinatie doen van kleinere tochten in verschillende wandelgebieden. Vlakbij de parkings van deze gebieden zijn er ook altijd mooie uitgeruste bivakplaatsen.

Een andere optie is om te fietsen en te bivakkeren tussen de Nationale Parken, de wegen zijn rustig en de bivakplaatsen zijn vlot bereikbaar per fiets.
Het is ook altijd interessant om dan ergens een kano of kayak te huren en er zo een paar dagen op uit te gaan op het meer.

Beste periode

Klimaat

Over het klimaat is er een zeer uitgebreide informatie in het Engels op de finse weerwebsite.

  • Mei/ mid Juni: sneeuw smelt en moeilijk om rond te trekken, ook rivieren zijn zeer groot,wild en gevaarlijk mid juni/juli:Prachtige midzomernachten maar wel veel muggen. Weer op midzomer kan om het even zijn soms heeft het al gesneeuwd en soms is het 30° over het algemeen ergens tussenin.
  • Augustus: mooie maand, eerste bessen en paddestoelen komen, aangename temperatuur en na eerste nachtvorst geen muggen.
  • September: Ruska rond midden septemer: bladeren verkleuren meest populaire maand voor Finnen om rond te trekken.Over het algemeen nog vrij warm maar wel bij helder weer kans op nachtvorst tot -10
  • Oktober: tot half november: Eerste sneeuwbuien vallen temperaturen rond het vriespunt, de dagen komen ook zeer kort (7h licht) Maar over het algemeen leuke maand om rond te trekken en je kunt dan wandelen in de sneeuw zonder sneeuwschoenen. BesHalfte maanden voor Noordelicht.
  • Half november/Eind Januari: Kaamos: de donkere periode: 5h licht maar je loopt rond of er constant zons op of ondergang is: zeer mooie kleuren. Er is niet zo veel sneeuw maar dagen waar het de hele dag -30 kan zijn. Hou er ook rekening mee dat de temperatuur tijdens deze periode in de dag soms kan dalen van -5 tot -35 in een paar uur tijd.
  • Februari/ half maart: zon komt weer op veel sneeuw nog steeds koud Half maart/ april: De zon geeft nu overdag wel warmte, enorm veel sneeuw maar alle paden zijn nu wel vlot om te wandelen en te langlaufen. Periode wanneer de Finnen naar Lapland komen om te Langlaufen dus ook drukker in de hutten. Temperaturen kunnen  op zonnige dagen vlotjes boven het vriespunt gaan maar kelderen dan waar soms tot -30 gedurende de nacht.  

Muggen

Ze kunnen overvloedig zijn maar vermeden worden door het kiezen van het juist seizoen, kledij en bivaklocatie:

  • Muggen sterven massaal bij de eerste vrieskoude. Dit betekent dat er over het algemeen muggen zijn vanaf eind midden mei tot eind augustus in Zuid-Finland en vanaf juni tot begin augustus in Lapland.
  • Bedek je volledig in een stof waar de muggen niet doorkunnen, vb. G1000 broek en hemd met als aanvulling een muggennetje. Muggen steken makkelijk doorheen wollen en katoenen hemdjes. DEET producten zijn vrij goedkoop in iedere supermarkt in Finland te vinden.
  • Hou er rekening mee dat DEET synthetische stoffen oplost zoals je jas of fleece. In vele gevallen worden de problemen met muggen ook overroepen (de schrijver zit iedere dag buiten in Finland in de zomer zonder ook maar DEET te gebruiken)
  • Muggen houden van moerassen, rivieren en sparrenbossen. Vermijd dan ook deze plaatsen. Nabij droge dennenbossen zijn er dan ook bijna geen muggen te vinden. Ze houden ook niet van wind dus kamperen op de fjells is te verkiezen boven kamperen in het bos.
Bewegwijzering en paden

Er is geen standaard in Finland maar meestal kun je rode cirkels rond bomen vinden, soms ook in andere kleuren soms ook totaal niets en moet je gewoon het pad volgen.

finland(1).jpeg

Bevoorrading en water

Over het algemeen is de regel dat in Lapland alle water drinkbaar is en overal waar je wandelt kom je kleine stroompjes tegen. Je kunt in principe ook gewoon op pad gaan met enkel een drinkbekertje.
In Oost- Finland is het water in de meren enkel drinkbaar als er geen zomerhuisjes zijn aan de oever zijn. In Zuid-Finland is het niet aangeraden om het water onbehandeld te drinken. Er staan wel bronnen aangeduid op de kaart.

Hou er  rekening mee dat de afstanden in Finland vrij groot zijn. Op de meeste tochten zijn er geen mogelijkheden tot bevoorrading aangezien de afstanden tot de dorpen met voorzieningen al vlug oplopen tot 50 km.
Bevoorrading op tochten is dus niet eenvoudig, omdat de wandelgebieden te afgelegen zijn van de populatiecentra. Wel kan je eventueel een kleine restaurantje of koffie huis vinden waar je iets kan eten en eventueel wat brood kopen.

In Zuid- en Oost -Finland is er overal gsm dekking echter in Lapland is dit voor grote gebieden niet het geval. Op veel plaatsen in Lapland is er echter wel ontvangst wanneer je op het hoogste punt staat.

In de vele bivakplaatsen is er altijd een kampvuur en vele kampeerders in Finland gebruiken enkel een kookpot om op het vuur te zetten. Dit kan in regenweer wel een uitdaging zijn zodoende gebruiken de finnen meestal een alcoholbrander. In ieder tankstation/winkel kun je daar brandalcohol vinden. In Lapland vindt je in alle hutten een gasbrander + gas. Gasampules kan je makkelijk vinden in de vele kampeerwinkels in de steden en in sommige supermarkten in Lapland. Per gebied wordt aangegeven waar.
In alle winkels van Partio Aitta en Scandinavion outdoorstore kan je ook gas vinden. Op 2 km van de luchthaven van Helsinki heb je ook het ‘jumbo’ shopping centrum waar je veel kampeerwinkels hebt waar je gas kan kopen. Hier kan je ook aan zeer goedkope prijzen een uitgebreid aanbod vinden van winterkledij.

Mobiel netwerk en noodnummers

Behalve in uithoeken van Lapland is er een GSM-signaal. 3G en zeker 4G coverage is een ander verhaal : zodra je de wildernis intrekt hoef je daar niet meer op te rekenen.
Dit overzicht linkt door naar de dekkingskaarten van de 3 grote operatoren in Finland.

Noodnummer 112
 Uitleg over hoe en wanneer 112 te bellen: https://112.fi/en/frontpage?25f5cd7d0f5fd488
Finland
 Noodoproep app: https://112.fi/en/112-suomi-application

Organisatie:
SAR op het vasteland: 112 is het enige nummer dat je daarvoor moet bellen. Oproepen worden beantwoord met de woorden Hätäkeskus - Nödcentralen


Opmerking: ook al spreken de meeste Finnen goed Engels, het is géén wettelijke verplichting. ERC-operators in Finland zijn wettelijk verplicht om oproepen in het Fins en Zweeds te beantwoorden. Als een operator geen Zweeds of Engels spreekt,
kan hij of zij het gesprek doorverbinden naar een andere operator. Als de beller geen Fins of Zweeds spreekt, kan de operator een tolk inschakelen, in welk geval de beller kort in de wacht kan worden gezet.Na je gesprek met de operator, en na diens evaluatie, beslist de operator om de hulpdiensten in te schakelen. Daar hoef jij verderniets voor te doen. Het zou wel kunnen dat het geduld van jezelf, de patiënt en de groep, op de proef gesteld wordt:Heel veel populaire outdoorbestemmingen in Finland zijn heel ver verwijderd van steden en ziekenhuizen. Zeker in Lapland, waar
 de afstand tot een ziekenhuis met spoedgevallendiensten al gauw meer dan 300 kilometer kan zijn. De hulpdiensten hebben tijd
nodig om tot bij jou te geraken.In Finland is rescue per helikopter onderdeel van de prehospitale spoedeisende medische hulp. De eenheden opereren vanuit
Vantaa, Turku, Oulu, Tampere, Kuopio, Rovaniemi en Seinäjoki. Er wordt ook niet zomaar standaard een helikopter ingezet. Een combinatie van ziekenwagens, sneeuwscooters, quads en taxi’s is best mogelijk.


Vervoerskosten worden doorgaans betaald op basis van de goedkoopste manier om het dichtstbijzijnde gezondheidscentrum, universitair ziekenhuis of privégezondheidscentrum te bereiken.
De vergoeding kan doorgaans rechtstreeks aan jou worden gecrediteerd in ambulances en taxi's. Meer info over kosten die aangerekend kunnen worden: https://www.kela.fi/travel-costs


Preventie en risico-inschatting:
Het is altijd heel belangrijk van voor de aanvang van het avontuur, de tijd te nemen en de moeite te doen om een risico-inschatting te maken, en dan te bekijken welke risico’s preventief vermeden kunnen worden tijdens het avontuur. Kennis van en ervaring met EHBO in wilderniscontext, is hier van levensbelang. Op de site van de Nationale Parken in Finland, staat een beknopte lijst van tips
https://www.nationalparks.fi/hikinginfinland/safety

Maritieme zoek- en reddingsacties:
Soms gaan mensen kajakken op zee, of varen ze naar de eilanden. 
Authoriteit: Raja, Finnish Border Guard
Website: https://raja.fi/en/maritime-search-and-rescue
Maritime search and rescue emergency number in Finland +358 294 1000
Kosten
Medische kosten kunnen worden aangerekend: ambulancevervoer, ziekenhuisopname…
Meer leesvoer:

https://112.fi/en/erc-services

https://112.fi/en/handling-emergency-calls

https://pelastustoimi.fi/en/rescue-departments

 Ziekenhuizen met spoedgevallendiensten, per regio: https://www.eu-healthcare.fi/contact-information/public-healthcare/accidents-and-emergency/

Enkele tips voor de winter

Meren/rivieren

Finland heeft 120 000 meren dus is de kans groot dat je in de winter tijdens tochten over meren gaat.

  • Altijd opletten in het begin en het einde van de winter of het ijs sterk genoeg is! Voor je vertrekt altijd informeren bij lokale mensen over de toestand van het meer.
  • Alhoewel het ijs een meter dik kan zijn, kunnen er toch zwakke plekken zijn of zelfs open water. Meestal is dit wanneer er een rivier uitmondt in het meer. Wanneer er grote rivieren zijn, kan je zelfs in een grote zone van 2 km zwak ijs hebben. Kijk goed op je kaart en informeer bij locals.
  • Na een periode van sneeuwval drukt de verse sneeuw op het ijs, hierdoor ontstaan er barsten in het ijs en kan er water naar boven komen en vermengen met de sneeuw. We noemen dit 'sluch'. Er is geen gevaar voor verdrinking maar aangezien je tot je knieën in de 'sluch' kunt staan geeft dit natte schoenen. Maar het ergste is dat bij koude temperaturen je ski of sneeuwschoen + bindingen volledig kan bevriezen. Informeer je terug bij locals over de situatie en gebruik bij voorkeur bosski's (zie hieronder).

Ski's/sneeuwschoenen

Finland is zeer bosrijk en dit heeft grote gevolgen voor de sneeuwconditie. In tegenstelling tot Fjells en berggebieden is de sneeuw in bossen niet samengepakt. Kies daarom een groot model van sneeuwschoenen. Hou er ook rekening mee dat bij aangelegde langlaufpaden  het verboden is om te lopen met sneeuwschoenen.

Wanneer er aangelegde paden zijn kun je dit doen met gewone cross country ski's. Bij off track tochten door het bos ben je met de klassieke cc ski of de backcountry ski's niet zo heel veel aangezien je veel te diep in de sneeuw zakt en te veel energie verliest. Meest gebruikt in Finland en andere Scandinavische landen zijn dan ook de bosski's met bijhorende rubberen laars. Deze zijn ook het meest algemeen te vinden in verhuurcentra.

De ski zelf heeft een groot draagvlak en is daarom ook 70 mm breed en minstens 220 cm lang. De top van de ski is sterk gebogen zodat hij steeds boven het sneeuwoppervlak blijft. De rubberen laarzen hebben een uitneembare 'velten liner' en speciaal gemaakt om in de binding te passen.

In situaties van 'sluch'  of natte sneeuw vermijden de laarzen dat je voeten nat worden. De bindingen zijn ook eenvoudig ijsvrij te krijgen. Bosski's zijn door hun lengte en breedte een pak stabieler dan gewone ski's. Alhoewel op en van hellingen gaan nog steeds wat oefening vergt.

Online bronnen

Ben je bekend met deze regio? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be