De Via Alpina is een internationaal netwerk van langeafstandspaden in de Alpen. Alle paden lopen parallel met de Alpenboog, dus min of meer van oost naar west. In totaal gaat het om 5 paden ; de belangrijkste en "oer"-Via Alpina is de Rode Trail.
De Via Alpina richt zich op fitte hikers met enige ervaring in bergwandelen. De routes rijgen de mooiste stukken van het Alpengebied aan elkaar : veel delen van de Via Alpina lopen bijvoorbeeld door nationale parken.

Ken je deze route goed? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina?
Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be

Facts

Type : netwerk van paden. In totaal 5 lange afstands-paden met elk een eigen kleur.
Type paden : De paden zijn tochten in lijn. Bergwandelen. In principe bedoeld met overnachtingen in berghutten. Forse etappes, bedoeld voor fysiek sterke trekkers met bergwandelervaring.
Moeilijkheid : Staptechniek Niveau 3 op 4. Fysiek Niveau 3 à 4 op 4 afhankelijk van gekozen deel van de Via en van de etappe-indeling.
Seizoen : half juni tot half september.

Rode Via Alpina
Dit is de meest complete via Alpina. Ze doorkruist alle 8 Alpenlanden, doorkruist zoveel mogelijk nationale parken en passeert (op één land na) de hoogste toppen van deze landen. Als men spreekt over "de" Via Alpina is het meestal deze die bedoeld wordt. Het is ook de enige die nog verder ondersteund en ontwikkeld wordt door CIPRA, het platform achter de Via Alpina.
Startpunt : Triëste
Eindpunt : Monaco
Etappes : 161 (dus niet uitvoerbaar in één wandelseizoen)
Lengte : 2520 km
Hoogtemeters : 235 000 m+ (dus afgerond 1400 per etappe)

Blauwe Via Alpina
Dit is een eerder Italiaanse variant van de Rode Via Alpina in het westelijke stuk tussen de Ticino en de Middellandse Zee. Ze deels samen met de Italiaanse GTA (Grande Traversata Alpina). Helemaal op het einde, in de Mercantour / Argentera kruist de Blauwe de Rode via Alpina en is het een kortere variant voor de Rode.
Startpunt : officieel Riale ; in de praktijk vertrekken de meesten op de Nufenenpas die veel vlotter bereikbaar is
Eindpunt : officieel Sospel ; in de praktijk lopen de meesten nog de 2 laatste etappes van de Rode Via Alpina tot in Monaco
Etappes : 61 etappes
Lengte : 830 km
Hoogtemeters : 92 000 m

Gele Via Alpina
Het spiegelbeeld van de Blauwe Trail in het oosten. Dit is een eerder Italiaanse en Tiroolse variant van de Rode Via Alpina in het oostelijke deel van de Alpen.
Startpunt : Triëste, het startpunt van de Rode Trail
Eindpunt : Oberstdorf in Beieren waar er aangesloten wordt op de Rode Trail en Paarse Trail
Etappes : 60 etappes
Lengte : 810 km
Hoogtemeters : 60 000 m

Paarse Via Alpina
Dit stuk doorkruist een groot deel van Slovenië en Oostenrijk dat door de Rode Trail wordt overgeslagen.
Startpunt : de voet van de Triglav in Slovenië
Eindpunt : Oberstdorf in Beieren waar er aangesloten wordt op de Rode Trail en GeleTrail
Etappes : 66 etappes
Lengte : 1060 km
Hoogtemeters : 60 000 m

Groene Via Alpina
Dit is een shortcut van de Rode Via Alpina in het middengedeelte. Ze loopt door Berner Oberland en wordt in Zwitserland aanzien als "de" Via Alpina - Nationalwanderweg nr. 1. Deze laatste is trouwens langer en omvat ook een aantal etappes van de Rode Trail
Startpunt : Vaduz in Liechtenstein
Eindpunt : Lenk in Berner Oberland, waar wordt aangesloten op de Rode Trail
Etappes : 15 etappes
Lengte : 310 km
Hoogtemeters : 20 000 m

Overzichtskaart

via-alpina-kaart.jpg

Moeilijkheidsgraad en techniciteit

Technisch : bergwandelen op klassieke paden in niveau T2 en T3

Fysiek : de indeling in etappes gaat uit van fysiek sterke trekkers, die 7 - 9 uren stappen/dag en 1200 - 1500 m+ per dag aankunnen, dag na dag.

Etappes en varianten

De varianten zijn qua natuurschoon en zwaarte min of meer vergelijkbaar.

De afweging zal eerder gemaakt worden op vlak van weer. Op de zuidelijke variant (geel + blauw) zijn de zomers doorgaans droger en zonniger, maar is er een veel hoger risico op warmteonweers in de namiddag en op Nebbia (mooiweermist). Op de noordelijke variant zijn de voorzieningen op vlak van berghutten en openbaar vervoer over het algemeen een stuk beter. Maar dat zijn slechts zeer algemene vuistregels.

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Alle trails kunnen opgesplitst worden in stukken van 7 à 10 dagen waarvan start- en eindpunt goed bereikbaar zijn met openbaar vervoer.

Topokaarten en gidsen

Wie écht kiest voor een aantal weken aan een stuk de Via Alpina te volgen, zal zoveel mogelijk besparen op het gewicht van kaarten en topo's.

In de praktijk komt dit dan neer op één van de volgende :

  • alles digitaal en investeren in een backup (bv. telefoon + powerbank als basis en GPS-toestel als backup)
    in de praktijk kiest men dan 2 apps :
    - één app om een digitale kopie van de papieren kaarten te tonen,
    - één app met routable kaarten (vaak op basis van OSM). Goed voor het overzicht en om snel te plannen.
  • om de 7 à 10 dagen pauzeren in een wat grotere stad en daar in de lokale outdoor-winkel een keuze maken uit wat die winkel op dat moment aanbiedt (en de kaarten van de afgewerkte trail achterlaten als 2° hands kaart). Deze aanpak is voor wie powerbanks en zo thuislaat en 5 à 10 €/dag budget heeft voor kaartmateriaal.

Het meest populaire deel van de Via Alpina is het stuk dat in Zwitserland als nationaal pad no 1 is gemarkeerd : de groene trail en het erna volgende stuk van de Rode Trail tot Montreux. Voor dit stuk zijn meerdere topo's beschikbaar : bv. van Cicerone, de officiële topo, als e-book enz.

Bewegwijzering

De Via Alpina heeft (op twee uitzonderingen na) geen eigen bewegwijzering. De bewegwijzering is dus deze die in het doorkruiste land wordt toegepast.

Waar de Via Alpina samenvalt met een ander lange-afstands pad wordt uiteraard de bewegwijzering van dat andere paden gevolgd. De gekendste voorbeelden zijn de GR5 (Rode Trail in Mercantour), de Zwitserse Via Alpina (Groene Trail en deel van Rode Trail in Berner Oberland en Vaud) en de GTA in Italië (delen van de Gele, Rode en Blauwe Trail). Ook een deel van de Gele Trail is als Via Alpina bewegwijzerd.

Op de officiële wegsite wordt voor elke etappe in stukjes gesplitst en wordt aangegeven wat de markering is.

via-alpina-markeringen.jpg.png

Bij het oversteken van de grens tussen Slovenië en Oostenrijk wordt van de Sloveense bollen overgeschakeld op de Oostenrijkse rood-witte strepen bij de markering van bergwandelpaden.

Bivakkeren en overnachting

In de praktijk doen mensen die weken aan een stuk de Via Alpina volgen een combinatie van bivakkeren en berghutten. Het is immers onmogelijk om op voorhand elke etappe vast te leggen en de hutten te boeken. Er wordt flexibel geschakeld tussen overnachten in berghutten, in de tent overnachten in de buurt van de berghut, wild bivakkeren en bivakkeren in onbewaakte schuilhutten. Beschikbaarheid, weer, de conditie van het moment, budget, lokale regelgeving rond bivakkeren ... spelen daarbij allemaal een rol.

Het heeft ook geen zin om de officieel voorgestelde etappes te volgen ; die zijn gebaseerd op het beschikbaar zijn van klassieke berghutten of hotelletjes in dorpen. Op sommige dagen zijn die gewoon veel te zwaar ; op andere dagen zijn die juist veel te kort.

De regelgeving rond bivakkeren varieert enorm langsheen de Via Alpina. Bekijk de specifiek informatie in de landen- en regio-fiches.

Bevoorradingsmogelijkheden onderweg

Om de 2 à 4 dagen passeert men een dorpje met minstens een klein winkeltje. Om de 7 à 10 dagen passeert men een wat grotere stad met een supermarkt, outdoor-winkel en goed openbaar vervoer.

Nuttige bronnen