Dit stukje van de Franse Alpen kent twee totaal tegenovergestelde gezichten. Aan de rand twee intensieve skigebieden en het mekka van wielrenners met Alpe d'Huez en Col de Galibier. In de kern een avontuurlijk wandelgebied waar je meer herders zal ontmoeten dan wandelaars en met nauwelijks gemarkeerde paden. Een bestemming voor tent-trekkers met zin voor avontuur.

Situering

De Grandes Rousses vormen een granietkam met enkel scherpe pieken (ca. 3400m) en gletschers. Voor de wandelaar zijn er een aantal plateau's met een hele reeks meertjes. Aan de zuidrand ligt het skigebied van Alpe d'Huez. Eén van de meest intensieve skigebieden van de Alpen en ook in de zomer druk met mountain bikers die de pistes afdalen, wegfietsers die de zelfde route willen fietsen als de sterren van de Tour de France enzovoort. Hoe meer naar het noorden, hoe wilder, puurder en leger het landschap. De Grandes Rousses lopen er langzaam uit op de Col de Glandon. Aan de overkant van deze col sluit dit gebied aan bij de Belledonne.

De drie zandsteen torens van de Aiguilles d'Arves (ca. 3500 m) met hun opvallend silhouet zijn eveneens noord-zuid georienteerd. Hier ligt het skigebied aan de noordkant, in Valloire en la Toussuire. Kleiner, familialer. En eveneens goed gekend bij wielrenners en tour de France liefhebbers met de Col du Télégraphe en Col du Galibier. 

Tussen deze twee bergkammen heeft de ondergrond weer een andere samenstelling. De leisteen zorgt voor een afwisseling van brede kammen en scherp ingesneden ravijnen en kloofdalen. De hoogste toppen zijn net 3000m en toegankelijk voor bergwandelaars, met Pic du Mas de la Grave (3020m) als bekendste.
Dit deel heeft het statuut van militair oefenterrein ; in november of december en uitzonderlijk in mei voert het Franse leger hier grootschalige oefeningen uit. De rest van het jaar is dit een ongerept natuurgebied waar de enige infrastructuur bestaat uit een aantal herdershutten. Hier is de voorbije 10 à 20 jaar verandering in gekomen ; enkele herdershutten zijn omgebouwd tot kleine berghutten en beetje bij beetje wordt het bergwandelpotentieel van dit gebied toegankelijk gemaakt. Daarvoor was alleen de zuidrand goed gekend bij bergwandelaars met de etappes van de GR54 over plateau d'Emparis als hotspot. 

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Noordkant : Zeer goede TGV-verbinding naar Saint-Jean de Maurienne of Saint-Michel de Maurienne. Van daaruit is er een zeer beperkt busaanbod naar bv. Albiez, Saint Sorlin of naar Valloire. Het is best om altijd vooraf te reserveren ; de meeste bussen zijn TAD ("transport à Demande"). Maar vaak zal je voor het laatste kleine stukje een taxi moeten nemen. Zegden we al dat dit een afgelegen en erg rustig wandelgebied is ? 
De taxi heeft als voordeel dat die je een stuk hoger kan afzetten dan de bus bv. op de Col de la Croix de Fer.

Zuidkant : TGV tot Grenoble en snelbus naar Bourg d'Oisans. Van daaruit lokale bussen naar l'Alpe d'Huez en zijn satelieten, het hele jaar door ; de uren van de lokale bus en de snelbus naar Grenoble zijn op elkaar afgestemd. Of je blijft nog even op de bus zitten en stapt uit in Le Freney en start meteen op de GR54. In l'Alpe d'Huez kan je in de zomer met de kabelbaan nog een stuk hoger en starten op ca. 2500m.
La Grave ligt in een ander departement en heeft een veel beperkter busaabod vanuit Grenoble dan deze beide andere startpunten.   

Overnachting en bivakkeren

Berghutten

In het gebied zijn er zo goed als geen clubhutten. De meeste berghutten zijn ontstaan uit lokale initiatieven bv. een gemeentelijke berghut of een herdershut die omgebouwd en vergroot is om ook wandelaars te ontvangen. De meeste liggen in de zuidrand, op de GR54 of één van zijn varianten. Het comfort varieert van ruime gîte d'étape met douches en royale slaapkamers in een dorpje, tot de ruige refuge de la Fare die nog steeds de pioniersgeest van de 19e eeuw ademt. 

Er is geen goede overzichtspagina met alle berghutten en gîtes d'étape van dit gebied. Bekijk onder meer :

Bivakkeren

Er zijn ondertussen ook hier gemeentelijke reglementen. Deze volgen de klassieke Franse aanpak :

  • bivakkeren kan tussen 18 en 9 h, voor 1 nacht, op minstens 1 uur stappen van de dichtste parkings. Kampvuur is verboden. Uiteraard afval meenemen. Zie bv. dit reglement voor La Grave / Plateau d'Emparis.
  • een aantal berghutten en gîtes d'étape hebben een eigen bivakzone waar je tegen betaling gebruik kan maken van de douches en andere voorzieningen.  

Belangrijk is dat je in de zomer dit gebied deelt met de lokale schapen- of koeienherders. Spreek deze mensen even aan en vraag naar goede bivakplekken. In de ruime omgeving van schapenkuddes patrouilleren 's nachts de Patou-honden (honden die de schapen beschermen tegen de wolf). Koeien worden 's avonds nog laat gemolken en worden dan in een andere wei gezet die rond 18 h nog leeg is. 

Interessante tochten

De "Balcon" van de GR54

De grote klassieker. Met als hoogtepunt een bivak bij één van de meertjes van Plateu d'Emparis met het 5 sterren Instagram uitzicht op de Meije en de Rateau in het massif des Ecrins, aan de overkant van de diepe canyon die de Romanche hier heeft uitgesleten. Dit stukje is populair en vooral overdag een stuk drukker.

  • Kan als doorsteek tussen Bourg d'Oisans en La Grave. 
    2.5 à 3 dagen, 2800 m+, 45 km.
    Zie tracé van de oer-GR54 + lus over plateau d'Emparis. 
  • Kan als luswandeling. Deze luswandeling is zeer geschikt als eerste huttentocht met kleinere kinderen. Echte bergpaden afgewisseld met mooie meertjes en zeer sympathieke berghutjes. 
    0.5 + 1 + 0.5 stapdagen voor volwassen of 4 stapdagen voor gezinnen met kinderen. 26 km, 1600 m+. Zie Tour d'Emparis en trois jours.

Het opvallende silhouet van de drie pieken van Les Aiguilles d'Arves, boven Albiez-Montrond.

De Tour des Aiguilles d'Arves

Deze huttentocht is vrij recent ontwikkeld door lokale bergwandelgidsen. 

Facts

Type : Lustocht met 2 alpiene cols, bedoeld voor ervaren en tredzekere bergwandelaars.
Start- en eindpunt : Valloire. La Grave is ook mogelijk.
Lengte : 97 km en 6100 m+, 7 à 8 stapdagen.
Richting : beide richtingen zijn mogelijk. Tegen de klok in lijkt het meest logische.
Moeilijkheid : Staptechniek Niveau 3 à 4 op 4. Fysiek Niveau 2 à 3 op 4. Indien met bivakkeren : Niveau 2 op 4 mits inkopen onderweg. 
Periode : begin juli - half september. Vroeger wordt afgeraden wegens resten steile sneeuw. Later is enkel mogelijk als bivaktocht ; de berghutten sluiten en hebben geen winterlokaal.
Officiële website : www.tourdesaiguillesdarves.fr 

Tochtverloop

Bij een start in Valloire (of eventueel in Albanne of Karelis als je het stuk door het skigebied wil inkorten) bouwt de tocht rustig op. De eerste twee dagen zijn dan in het bos of net boven de boomgrens, ideaal om te wennen aan de hoogte. Alle paden zijn goed gemarkeerd ; er zijn in deze zone veel alternatieven mogelijk of anders gezegd bij elk kruispunt moet je even checken of je wel het juiste pad neemt. Je overnacht er in gîtes d'étape in de dorpjes.

Na Albiez-Montrond gaat de tocht in het centrale gebied, dat van de herders en de bergboeren. De eerste etappe in dat stuk, tot Les Perrons, loopt door gezapige grashellingen. Vanaf dan wordt het lastiger. De etappes over Col de Martignare (2878) en twee dagen later over de Col de Goléon (2873) vragen een zeer goede staptechniek in dit terrein waar alles wat schuift en rolt. Je overnacht in dit stuk in "echte" berghutten waar een deel van de gasten vroeg opstaat om de dag erna een 3000-er te beklimmen. De laatste etappe dicht bij de grote weg in Valloire wordt soms geschrapt of ingekort. 

De officiële website geeft ook enkele varianten die eenvoudiger zijn, of die juist het eenvoudige stuk overslaan en vervangen door een technisch nog zwaardere col tussen de Aiguilles door.  

Markering

Deze route heeft geen specifieke markering. De marking van de gebruikte paden varieert van zeer goed (GR-pad, PR-pad) tot geen of hooguit wat steenmannetjes. 
Sommige gebruikte paden zijn niet aangeduid op de IGN-kaart - ze bestaan wel degelijk, zie luchtfoto of OSM-kaart. Het is aangeraden om een GPS of nagivatie-app te gebruiken in combinatie met de kaart. 

Bevoorrading

In zomermaanden kleine supermarktjes in Karelis, Albiez, La Grave (even afdalen of liften) en Valloire.
De meeste hutten bieden een lunchpakket aan. 
Water moet goed gepland worden. Op sommige etappes vallen in de zomer de beken droog. Op enkele etappes moet je water voor de hele dag meenemen. 

Kaarten en gidsen

De website geeft een behoorlijke routebeschrijving. Ze geeft ook een kaart uit. Deze is de gewone IGN-kaart op 1:25000, maar met een andere opdruk en anders uitgesneden dan de gewonen kaarten. 

De Tour des Grandes Rousses

Dit is geen bestaande Tour. Het is een uitnodiging om zelf aan de slag te gaan. 

Waarom is er geen "officiële" Tour des Grandes Rousses ? Twee redenen :

  • De realiteit van alle "rondes van XYZ" is dat ze gedragen worden door de berghutten. Dit is hier niet mogelijk. Het is niet eenvoudig om deze ronde te doen zonder de tent. Geen trekkers die geld uitgeven in berghutten = geen budget voor een website, boekje en zo = geen officiële ronde. 
  • tot pakweg 10 jaar geleden was er een missing link. Door het terugtrekken van de Glacier de Saint-Sorlin is die verdwenen en kan je over een vlak stuk rots en puin dwarsen. Enfin toch min of meer : je moet er een ijskoude stroom smeltwater doorwaden. 

De route start het meest logisch in l'Alpe d'Huez dat je zo snel mogelijk verlaat met de kabelbaan. De eerste etappe volgt dan het erg populaire circuit des Lacs richting Col de Couard. Bij Cabane de Cochette (herdershut) schakel je over op de informele herderspaadjes om één van die typische ravijnen van dit gebied te omgaan. Het stuk over de Montfroid is erg wild en mooi, het is een soort mini-Hardangervidda, een min of meer vlak plateau dat lang geleden is ontstaan bij het terugtrekken van de gletscher. 

In de Refuge d'Etandard kan je informeren naar de condities. En kiezen voor het tracé van de Hexatrek over Cime de la Valette, of vrij diep afdalen en terug stijgen om zo op Col de la Vallette uit te komen. Eindigen met een kamroute. Keuze tussen de kortste weg over de onwaarschijnlijke kam van Echine de Praouat en via Col de Sarenne over de GR54 terug naar Alpe d'Huez. Ofwel de meer complexe en langere route over Tête du Vallon en na een laatste bivak op Plateau d'Emparis eindigen in le Freney.

Winter

Het centrale deel van dit gebied is geschikt voor wintertrekkings. In het voorjaar zijn er enkele hutten open. Voor wie vertrekt vanuit La Grave / Le Chazelet is het perfect mogelijk om routes uit te stippelen zonder langs of door hellingen > 30° te passeren. 

 

Kaarten en topogidsen

Papieren kaarten : IGN 3335ET - LE BOURG-D'OISANS L'ALPE D'HUEZ en 3435ET - VALLOIRE

Er zijn geen bruikbare papieren wandelgidsen. Gebruik de gewone online bronnen bv. VisoRando, Altitude Rando, ... waar echte mensen goed gestoffeerde verslagen posten. Maar toch een stuk minder in dit gebied dan in de buurmassieven. Zegden we al dat dit een afgelegen en erg rustig wandelgebied is ?