In dit artikel wordt voor de belangrijkste (West-)Europese landen aangegeven wat de regelgeving m.b.t. wildkamperen inhoudt, welke initiatieven genomen zijn en wat je doet als wildkamperen niet toegelaten is.

Bivakkeren

Wildkamperen wordt in sommige landen toegelaten, weliswaar voor één nacht. In dit geval wordt vaak over wildbivakkeren gesproken. In andere landen geldt er een verbod maar wordt het wel gedoogd, zeker in die gebieden waar voornamelijk wandelaars komen. In dichtbevolkte streken zoals de Benelux wordt het in principe niet gedoogd maar is het wel mogelijk.

Belangrijk is dat je je aan de basisregels van leave no trace houdt. Vermijd te kamperen in natuurreservaten en nationale parken tenzij het toegelaten is. Maak ook geen vuur tenzij expliciet toegelaten en neem al je afval mee!

Onderstaand overzicht is gebaseerd op de informatie verkregen bij Alpenverenigingen, een zoektocht op Internet naar officiële reglementering (vb. websites van nationale parken) en persoonlijke ervaringen. Voor sommige landen is er geen sluitende regelgeving en kunnen er regionale verschillen zijn. Houd er ook rekening mee dat sinds 2020 er heel veel lokale afwijkingen en bijkomende regels zijn ontstaan. Het is niet helemaal duidelijk waar deze internationale trend naar verstrenging vandaan komt ; wellicht is overlast tijdens de COVID-periode (waarin veel mensen voor het eerst de bergen introkken om te bivakkeren) een oorzaak.

Wegwijzer vzw maakt regelmatig een uitgebreider overzicht. Het dossier van Wegwijzer is enkel voor Wegwijzerleden toegankelijk ; om lid te worden volstaat een eenvoudige registratie.

Je kan je ook altijd zelf trachten te informeren. Best doe je dat bij de lokale bergsportvereniging of de website van het nationaal of regionaal park voor het meest objectieve antwoord. Een lokale wandelorganisatie of toeristisch bureau zijn ook mogelijk maar het is niet altijd zeker dat je daar een eerlijk antwoord zal krijgen omwille van commerciële belangen. Stel je vraag zo precies mogelijk, om misverstanden door taal te vermijden. De begrippen wildkamperen en bivakkeren worden van land tot land iets anders ingevuld. Soms wordt nog een verschil gemaakt tussen bivakkeren met een tentje, in een camper  en onder de blote hemel. Vraag dan ook liever "we willen deze GR volgen en daarbij op die plek overnachten in een trekkerstentje, kan dat" in plaats van "is wildkamperen toegelaten in dit nationaal park".

Landen en Regelgeving

  • België: Wildkamperen verboden. Intussen wordt het aanbod aan legale paalkampeerterreinen mondjesmaat uitgewerkt. Alle informatie over locaties op bivakzone.be. Elders toestemming vragen of discreet blijven.
  • Bulgarije: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven.
  • Denemarken: Wildkamperen verboden. Primitieve kampeerterreinen waar vaak geen sanitaire voorzieningen zijn. Op te zoeken via https://udinaturen.dk/. Elders toestemming vragen, discreet blijven.
  • Duitsland: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven. Vermijd nationale parken. In diverse gebieden zijn intussen wel bivakplaatsen ingericht die je kan reserveren (10 euro per nacht):  Eifel, Soonwald en Pfälzerwald.
  • England & Wales: Wildkamperen verboden maar het wordt gedoogd op afgelegen plekken. Toestemming vragen of discreet blijven.
  • Estland: Wildkamperen toegelaten.
  • Finland: Wildkamperen voor 24u toegelaten.
  • Frankrijk: Bivakkeren van 19u tot 9u toegelaten (op 1 uur wandelafstand van openbare weg en 1 uur van grens natuurpark verwijderd), vaak zijn er lokale restricties vb. natuurreservaten of in de buurt van alpages. Soms zijn die lokale verbodeb beperkt tot de drukste periode bv. juli en augustus.
    Enkel in de nationale parken van de Vanoise en de Cevennes is er een algemeen bivakverbod - je kan er wel een bivaktocht doen maar moet dan bivakkeren op afgebakende bivakzones vaak vlak bij een berghut. Dit is ook de regeling voor de GR20 in Corsica.
  • Griekenland: Wildkamperen verboden maar het wordt gedoogd. Toestemming vragen of discreet blijven.
  • Hongarije: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven
  • Italië: Wildkamperen wordt geregeld op het niveau van de regio's. Wildkamperen is verboden een een bivak van 1 nacht wordt soms toegelaten. In Parco Nazionale di Alpi Maritimi is kamperen van 19u tot 9u toegelaten. Deze regel geldt naar verluidt voor de gehele Italiaanse Alpen, maar dit is niet officieel bevestigd. Ook in nationale parken zoals Gran Paradiso mag het niet (kleine onbemande bivakhutten zijn er daar wel). Zolang je op zeker hoogte zit (boven 2000m) wordt bivakkeren vaak getolereerd. Indien verboden, toestemming vragen of discreet blijven
  • Ierland: Wildkamperen verboden maar het wordt gedoogd. Toestemming vragen of discreet blijven.
  • IJsland: Wildkamperen toegelaten voor individuele reizigers uitgezonderd lokale beperkingen vb. in Skatafell NP (kampeerpermit nodig). Indien verboden, voorbestemde bivakterreinen gebruiken.
  • Kroatië: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven
  • Letland: Wildkamperen toegelaten.
  • Litouwen: Wildkamperen toegelaten.
  • Groot-Hertogdom-Luxemburg: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven
  • Nederland: Wildkamperen verboden.
  • Noorwegen: Wildkamperen toegelaten (blijf 150m van een hut verwijderd). Indien verboden, toestemming vragen of discreet blijven.
  • Oostenrijk: Heel diverse regelgeving is afhankelijk van ‘Bundesland’ met een verbod in de meest populaire berggebieden (vb. Tirol).
  • Polen: Wildkamperen voor één nacht toegelaten uitgezonderd in bebouwde kom, beschermde drinkwatergebieden en sommige natuurparken vb. Hoge Tatras.
  • Portugal: Wildkamperen verboden. Toestemming vragen of discreet blijven
  • Schotland: Wildkamperen voor één nacht toegelaten. In een aantal zones zijn er bijkomende regels bv. in natuurparken. Tips op deze site van Mountaineering Scotland.
  • Spanje: Wetgeving varieert tussen verschillende regio’s vb. in Catalonië toegelaten. In Aragón kamperen op ‘merenderos’, plekken in de buurt van een bron. Er is een hut, banken en een barbecue. Indien verboden, toestemming vragen of discreet blijven. Meer info op deze site die regelmatig wordt bijgewerkt.
  • Zweden: Wildkamperen voor één nacht toegelaten.
  • Zwitserland: Wildkamperen voor één nacht toegelaten behalve in natuurparken en (lokale) natuurreservaten. De kantons en gemeentes kunnen ook zelf beperkingen opleggen. Er zijn bepaalde regels rond bivakkeren nl. op 100m van water verwijderd. Bij de Zwitserse Alpenverein vind je een kaartje met lokale beperkingen.

Enkele taaltips

  • Frans: Camping sauvage, bivouac, dormir sous la belle étoile
  • Engels: Wild camping
  • Duits: Wildcampen, wildzelten, biwakieren
  • Italiaans: Campeggio libero
  • Spaans: Acampada libre, vivac / dormir al razo