Het Sarek Nationaal Park, gelegen in Zweedse Lapland, is een van de oudste nationale parken in Europa. Het werd al in 1909 geopend en beslaat een bergachtig gebied van 1970 km². Sarek herbergt meer dan 100 gletsjers en heeft meer dan 13 van de hoogste pieken van Zweden. Het alpiene gebied werd traditioneel bewoond door de Sami, die hun rendierkuddes in de valleien en op de berghellingen lieten grazen. (Besef dat Lappen/Lapland voor de Sami een scheldnaam is!)

Langs de Oostrand van dit park loopt het bekende koningspad (Kungsleden) tussen Kvikkjokk en Saltoluokta. Westelijk en zuidelijk Loopt het Padjelantaleden tussen Ritsem in het noorden en Kvikkjokk in het zuiden. Twee populaire gemarkeerde routes langswaar je Sarek binnen kan trekken. Onderstaande video geeft goed de sfeer weer die je in Sarek mag verwachten tegen het eind van de zomer. Het weer was toen uitzonderlijk goed. Dat kan ook anders zijn in een gebied met de hoogste neerslaghoeveelheden van Zweden.

 

Landschap en terrein

Sarek krijgt soms de naam van het Alaska van Europa omwille van het ruig alpiene landschap met zijn grote U vormige gletsjergevulde valleien. Er zijn geen gemarkeerde paden en met enkel een noodhut in het centrale deel zijn er geen andere voorzieningen. Daar zijn open toendragebieden waar het stappen vlot loopt.

maar ook brokkenvelden die het tempo kunnen vertragen. Blijf je in de valleien of lager op de helling dan kan je worden geconfronteerd met natte zones waar je je weg moet zoeken tussen struiken en wilgenvelden. Het is de kunst om op zoek te gaan naar de wildsporen van elanden en rendieren. Naast de mensen die het park bezoeken ontstaan er dus wel paden of sporen doorheen het landschap waar je je op kan baseren.

De brede valleien maken dat bij goed zicht, je niet zo snel fout zal lopen. De klassieke wandelkaart laat niet alle hindernissen onderweg zien.Sommige rivieren liggen diep ingesneden in het landschap.Sarek is een van de gebieden in Zweden met de meeste neerslag en bij gebrek aan bruggen zijn sommige rivierdoorwadingen best pittig te noemen tot ronduit gevaarlijk. Onderschat de kracht van de rivieren niet vroeg in de zomer of bij warm weer door het afsmelten van de sneeuw. Ook bij regen kunnen de rivieren zo aanzwellen zodat oversteken onmogelijk wordt; Algemeen wordt aangeraden om de buikgordel los te gespen om wanneer je valt, je de rugzak af kan gooien. Je zorgt voor goede extra steunpunten met je wandelstokken (die onontbeerlijk zijn) tenzij je een houten stok zoekt als extra derde punt.(wat niet altijd een realistische optie is)

 

Boottransport

Binnen Sarek ben je op jezelf aangewezen maar in de aanloop naar het park op de routes van de Kungsleden en Padjelantaleden zijn er bruggen over de brede beken en is er boottransport over de meren. Soms kan je zelf roeien of maak je gebruik van boottransport. Hou rekening met de sluitingstijden van deze service (dikwijls samenhangend met de sluitingstijden van de verschillende hutten (ritsem, aktse, kvikkjokk). Meestal enkel met contante betaling. De oversteken zijn meestal op vaste tijdstippen.Op plaatsen met bereik soms op te roepen per telefoon.

Sommige oversteken kan je al roeiend doen. Hou rekening met de geldende regels. Er liggen drie bootjes in de vaart. Er moet minstens aan iedere oever een bootje liggen. Dat betekent dat je, wanneer je de laatste boot gebruikt terug moet roeien met een bootje op sleeptouw wanneer je bent overgestoken.

Boats in the mountains - Swedish Tourist Association

Beste periode:

Een goede indicatie is om je te richten op de openings en sluitingsuren van de STF hutten in de aanloop naar het park. In Maart is het er nog volop winter en trakteert op noorderlicht. De grote U vormige dalen maken dat het gebied uitstekend geschikt is voor winterse tochten op ski's en pulka.

Onderschat de winter niet. Sneeuwstormen kunnen geweldadig zijn. Diepsneeuw door sneeuw van hogerop kunnen de vooruitgang vertragen en wat later op het seizoen is het uitkijken voor open water langs de rivier en worden sneeuwbruggen minder veilig. Vroeg in de aanloop naar het zomerseizoen doet smeltwater de rivieren aanzwellen wat oversteken soms problematisch maakt. In de zomer gaat hier boven de poolcirkel de zon amper onder. Eind augustus begin september gaat de zomer over in een korte herfstperiode.

De dagen beginnen flink te korten en de natuur krijgt zijn typische herfstkleuren.Temperaturen dalen en de eerste sneeuw kan al verschijnen. De sneeuwhoenders beginnen stilaan hun verenpak te wisselen; de kans om noorderlict te zien neemt opnieuw  toe.

Meerdaagse tochten

Gezien het terrein de soms wisselende weersomstandigheden blijft het aangewezen om reservedagen in te bouwen. Regenval kan maken dat sommige rivieren niet veilig overgestoken kunnen worden, je eventueel uit moet wijken of moet wachten tot een lagere waterstand.

Maak op voorhand je huiswerk. Zorg voor ontsnappingsroutes naar de gekende ingangspoorten. (Ritsem,Suorva dam,Saltoluokta,Kvikkjokk) met dagelijkse busverbindingen. Voor boottransport(privé) zie STF site.

Staloluokta is ook mogelijk maar daar ben je afhankelijk van een helikopter. Hetzelfde voor Aktse wanneer het snel moet gaan. Voor Sitoälvsbron (te voet bereikbaar vanaf Aktse) ben je afhankelijk van een taxi tot Tjamotis (Skarins Allservice in Tjamotis 0971-200-12) of doet de 20 km te voet. Vanaf hier is er bus nr 47 die dagelijs naar Kvikkjokk/Jokkemokk  rijdt.

Volgende boek geeft een beschrijving van de meeste doorgaande routes en de mogelijke hindernissen onderweg. Op het einde doen ze ook enkele tochtsuggesties. Het is in het Zweeds geschreven maar met bv google Lens kan je het vertalen. Tal van outdoor organisaties zoals bv Laponia Adventures organiseren trips. Je kan hun beschrijving gebruiken om zelf een route uit te zetten.

Als er een gekozen moet worden is het de klassieke doorsteek tussen Ritsem en Saltoluokta. Dwars door het park met Rapadalen als zijn slagader. Een video impressie vind je hier. 

Materiaal

Enkele aandachtspunten:

-Er is geen mobiel bereik in het park. Het meenemen van een satellietcommunicatiesysteem is aangeraden (bv Garmin Inreach) om bij nood hulp te vragen. 

-Tegen het eind van de zomer  (eind augustus) zijn de muggen grotendeels verdwenen. Voor die tijd is dit iets om rekening mee te houden (of om te negeren.)

-Pas je materiaal aan naargelang het seizoen. Hou rekening met lichte wintertoestanden in de aanloop naar de herfst. In de winter mag je arctische omstandigheden verwachten met gevaar voor bevriezingsverschijnselen zeker in winderige omstandigheden. Bij een white out is een gps onontbeerlijk om op de route te blijven.

-Je kan in de winter niet terugvallen op een verwarmde hut. Om interne condensatie in de isolatie te vermijden is het gebruik van een vapor barrier liner aan te raden.

-Het is ondenkbaar dat je je voeten droog kan houden. Experimenteer op voorhand welk systeem aan de voeten je voorkeur heeft. Al dan niet gebruik makend van waadschoenen. Heb de techniek onder de knie om veilig rivieroversteken te doen (en weet wanneer het onveilig wordt).

- Het oversteken van rivieren en meren in de winter blijft risico's inhouden omdat je nooit zeker kan zijn van de draagkracht van het ijs.

Vervoer

Welke optie er ook wordt gekozen. Het kost minstens 1,5 tot 2 dagen om bij Sarek National park te geraken.Veel gebruikt is een vliegtuigvlucht tot Stockholm om daar de nachttrein te nemen naar het noorden. Afstappen in de ochtend in Gallivarre geeft de mogelijkheid om daar de aansluitende bus naar Ritsem te nemen. Vandaar kan via de Padjelantaleden Sarek worden binnengetrokken. Alternatieven zijn onderweg af te stappen bij Kebnats om dan via boottransport naar Saltoluokta te gaan om zo via de Kungsleden Sarek binnen te trekken. Een boeiende poort naar Sarek is een afstap bij de Suorva dam. Ben je kapitaalkrachtig en ongeduldig dan zou je een helikoptervlucht kunnen regelen die je tot de rand van het park brengt. Er zijn dagelijkse transporten naar Plaatselijk is privé boottransport mogelijk om jouw tot de grens van het park te brengen.

De andere aanlooproute loopt via Kvikkjokk. Hoewel zuidelijker gelegen dan Gallivarre duurt de aanloop wat langer. Afstappen in Murjek om dan via Jokkmokk de bus naar Kvikkjokk te nemen.

Een alternatieve plek om bij Aktse te geraken door onderweg af te stappen bij Tjamotis en te voet richting Sitoälvsbron te gaan (of een taxi regelen).

Het transport is niet altijd even betrouwbaar. Storingen op het spoor met de nodige vertragingen zijn niet uitgesloten. Tracht de boeking vast te leggen van het begin tot het einde. De RESPLUS regeling maakt dat de transporteur verplicht is de gestrande reizigers op de plaats van bestemming te krijgen met soms alternatief vervoer. Bij vertraging kan je een financiele compensatie aanvragen.

Wil je vanaf Stockholm doorvliegen naar het noorden (SAS) dan wordt meestal Kiruna gebruikt als landingsplaats om van daaruit terug aansluiting te vinden. Ook dan moet je meer dan waarschijnlijk een overnachting regelen alvorens bij je startpunt te komen. Vliegen op Gallivarre is een optie maar geeft ook geen tijdswinst om tot aan de poort van Sarek te geraken. De terugreis gebeurt via dezelfde route. Zowel in de buurt van de luchthaven van Kiruna en Gallivarre kan je je tent opslaan om dan de volgende dag met een tussenvlucht terug thuis te geraken.

Binnenlandse transportplanner:

https://www.sj.se/

Vy | Train | Bus Vy | vy.se | Buy tickets | vy.se

Länstrafiken Norrbotten (lanstrafikennorrbotten.se)

HEM - Road to Ritsem

fiskflyg

PopulAir

SAS

Meer info

Reisgidsen voor Sarek:

-Wandelgids Sarek Trekking in Schweden van Claes Grundsten bij Reise Know-How Verlag, ISBN 9783831720873, Uitgave 2011, Vertaling uit het Zweeds in het Duits.

-Fjallvandra i Sarek: Frederik Neregard (uitgeverij Calazo) in het Zweeds (Met een overzicht van alle mogelijke routes in Sarek)

-Trekking in Zweden: Sander van der Werf (uitgeverij Dominicus) Beschrijving van enkele tochten in Sarek

Voor veel mensen is een trekking in Sarek eigenlijk een trekking omheen Sarek. 3 à 4 dagen op Kungsleden van Saltoluokta naar Kvikkjokk en ongeveer een week op Padjelantaleden naar Ritsem.

Kaarten:

-BD 10 Sareks nationalpark (uitgeverij Lantmateriet. schaal 1/100000). Hier is de kungsleden tussen Saltoluokta en Kvikkjokk ook ingetekend. Ook de Padjelantaleden (tussen akkastugan en Kvikkjokk)

-Sareks nationalpark-norra (uitgeverij Calazo. schaal 1/50000)

-online kaart Zweden: Min Karta (lantmateriet.se)

-planning van routes (base layer scanned topos aanvinken) CalTopo - Backcountry Mapping Evolved

Documentaire:

Het conflikt tussen de leefstijl van de Sami (semi-nomadische gemeenschap van rendierhoeders) en de burocratie van de landsgrenzen.

BORDERLINE - Radji (borderlinecollection.tv)

Tochtverslagen

Zomer

Winter

Herfst