In het westen van de provincie Jämtland, pal in het midden van Zweden, ligt een interessant gebied voor zomer en wintertrekkings. Afgelegen valleien met oerdennebos en brede heuvelkammen met open alpien terrein. Wilderness, maar een stuk toegankelijker dan het hoge noorden van Lapland en dan de veel scherpere bergen in Noorwegen.
Er is een uitgebreid hutten- en padennetwerk van uiteenlopende niveau's : ieder type trekker zal hier wel iets vinden dat bij hem/haar past.

Ben je bekend met deze regio? Wil je graag je kennis toevoegen aan deze pagina? Geef ons een seintje op communicatie@hikingadvisor.be

Situering

De provincie (län) Jämtland ligt pal in het midden van Zweden. Ze bestaat uit de provincies (lanskap) Jämtland en Härjedalen. Het merendeel van de bevolking woont in de omgeving van Östersund en het Störsjön meer. Voor de rest is het een erg dun bevolkt en afgelegen gebied. Zeker het stuk ten oosten van Östersund is wild, met minder dan 1 inwoner per km². Hoe dichter bij Noorwegen, hoe hoger gelegen, en hoe meer de bossen nog bestaan uit oerbossen die voor de houtindustrie niet interessant zijn en uit open gebied met heide, veen, struiken, rendierkuddes enz.

Tussen Östersund en de grens met Noorwegen ligt een netwerk van paden en STF hutten. Die hutten lopen uiteen van grote fjellstations die met de auto bereikbaar zijn en eerder hotel dan berghut zijn, en spartaanse noodhutten waar met wat puzzelen 4 à 6 mensen hun matje en slaapzak kunnen uitrollen.

In het zuiden maakt dit netwerk aansluiting met de wandelgebieden van Dalarna / Femundsmarka. In het westen, aan de overkant van de grens met Noorwegen, sluit het aan met het fjordengebied rond Trondheim.

Enkele meer bekende zones zijn Sylarna (met de hoogste top van Jämtland, 1742 m) op de grens met Noorwegen), Helags en Vålådalen (beschermd natuurgebied van ca. 1100 km² dat mikt op wandelen en langlaufen).

Omdat het relatief vlot bereikbaar is met spoor of auto en omdat er een aantal grote fjellstations zijn met alles wat de toerist nodig heeft, is het vrij populair bij vnl. Zweden. Een stuk weg van deze toeristische hotspots en de populaire gemarkeerde / goed onderhouden paden weggaat zijn er uitgestrekte stukken wildernis met weinig voorzieningen.

Het weer in dit gebied kan zeer guur zijn. Het mag dan al wat in de luwte liggen van de Noorse bergen en het mag dan wel net ten zuiden van de poolcirkel liggen : dit is Sami-gebied, dit is toendra boven de boomgrens. Reken toch maar op harde wind, regen in alle mogelijke vormen, kans op verse sneeuw, plakken wintersneeuw die tot in juli blijven liggen. Op de klassieke paden zijn er bruggen (soms spectaculaire hangbruggen) of oversteekplaatsen met stapstenen. Op de minder populaire paden moet er gewaad worden. Check vooraf of de essentiële bruggen er wel liggen : het vervangen van een kapotte brug is complex en kan een tijdje duren.

Bivakkeren is net zoals overal in Zweden (bijna) overal toegelaten. Het is soms lastig om een bruikbare plek te vinden. Bivakkeren kan vaak ook bij de STF-hutten ; een kleine vergoeding geeft toegang tot sanitair e.d.

Jamtland kaartje.jpg

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Östersund is vrij vlot bereikbaar vanuit Stockholm : binnenlandse vlucht, ofwel trein of auto (reken 5 à 7 uur). De spoorweg tussen Stockholm en Trondheim heeft ook een nachttrein (iets voor vroege vogels : je kan dan al om -/+ 4 uur 's morgens aan de trekking beginnen).

De meest logische startpunten zijn per bus of per trein bereikbaar.

Aan de noordzijde :

  • Storlien : station op spoorlijn Stockholm - Östersund - Trondheim
  • Storulvån Fjällstation : met bus vanuit station Duved, op diezelfde spoorlijn.
  • Vålådalen Fjällstation : met bus vanuit Undersåker op diezelfde spoorlijn

Aan de zuidzijde :

  • de verschillende skidorpjes van Funäsdälen : met de bus vanuit Östersund of Stockholm.

Interessante tochten

Er is een interessant aanbod voor elk type wandelaar.

Overzichten

Bewegwijzerde STF-paden

Toeristische dienst Zweden

De meest uitgebreide : de toertische dienst van Jämtland

De grote klassieker : de Jämtland-driehoek

Wellicht de meest bekende en veruit de drukst belopen trail van de regio. Lus van 3 dagen vanuit Storulvån. Drie rustige etappes van ca. 15 km en ca. 500 m+ met zeer goede STF-hutten en goede paden. Vaak wordt een 4° dag ingelast om de toppen van de Sylarna heen en terug te doen.

Nuttige links : Jämtlandstriangeln op STF-website.

De spin-off : het Vålådalen vierkant

Zelfde concept : relatief korte etappes tussen goed uitgeruste hutten - opgelet, er zit wel een zwaardere etappe tussen van 8 uren. Even mooi, even interessant, maar veel minder bekend. De hutten zijn kleiner en zijn self-service hutten (er is eten en er zijn degelijke bedden, maar je moet alles zelf doen).

Nuttige links : Vålådalsfyrkanten op STF-site, op de site van Vålådalen Fjällstation.

Södra Kungsleden

Dit is een noord-zuid tocht die zo dicht mogelijk bij de Noorse grens blijft. Niet te verwarren met de Kungsleden, die enkele 100 km noordelijker, boven de poolgrens ligt. Het startpunt is Storlien (treinstation). Het eindpunt is Fjällnäs, op de grote weg van Funäsdälen. 5-tal etappes, en voor wie dat niet genoeg is : 5-tal etappes tot Grövelsjön en nog verder in Dalarna. Dit is geen trail die volledig door STF ondersteund wordt, dus de kwaliteit van paden en bewegwijzering is uiteenlopend.

Een variant vertrekt uit Duved of Storulvan, en wordt soms de Jämtlandsleden genoemd.

Nuttige links : Södra Kungsleden op de site van de E1-route. Deze blog.

Pelgrimspaden

Het Skandinavische equivalent van de Camino de Santiago zijn de pelgrimspaden naar de Nidaros-kathedraal van Trondheim. De twee belangrijkste Zweedse takken zijn de Romboleden en de Olavsleden. Vanuit hun startpunten in in de regio Stockholm of bij Sundsval aan de kust lopen deze eerst door laagland, langs dorpen en boerderijen met veel verharde wegen. In de hoger gelegen en ruigere delen van Jämtland maken ze een andere keuze. De Romboleden gaan over voetpaden door de fjäll, met een intense natuurbeleving, de Olavsleden volgt de grote baan. In Jämtland in de buurt van de grens met Noorwegen komen ze samen ; dan is het nog 9 etappes (160 km) naar Trondheim, deels door de natuur, deels parallel met de grote weg.

Romboleden :

  • 800 km vanuit Köping of Munktorp ten westen van Stockholm naar Trondheim. Grotendeels op geasfalteerde landelijke wegen ofwel op paden parallel met de grote baan, tot Funäsfjällen. Van daaruit een heel ander karakter, 4 à 5 etappes op aangelegde paden over berghellingen of plankenpaden door natte gebieden tot aan de grens met Noorwegen.
  • nuttige links : Romboleden op Naturkartan, op de website van de Zweedse kerk. Het Noorse deel van de Romboleden.

Winter

In de omgeving van de hotels en Fjällstations : geprepareerde pistes. Tussen de STF-hutten : winterroutes gemarkeerd met de palen met Andreas-kruis.

Padloos

De bergen zijn over het algemeen vrij afgerond, de rivieren hebben hun watervallen maar ook hun vlakke stukken zodat doorwaden van de kleinere rivieren haalbaar is, rivierdalen en bergkammen zijn logische oriëntatiepunten ... Het gebied leent zich dus tot trektochten waarbij de klassieke paden verlaten worden.

Dit is weggelegd voor trekkers met veel Skandinavië ervaring en aangepaste uitrusting (windvaste tent, in de zomer speciale boots met hoge schacht, degelijke kledij, ...). In de zomer is het zoeken naar een logisch padverloop door veen, struiken, oude sneeuw (waar dan weer een gat onder kan zitten) enz. In de winter kan je haast overal skiën en zijn lawines bijna nergens een aandachtspunt, maar maar maken extreem weer, white-out, hellingen die goede cross-country skitechniek vergen, enz., de trekking lastig.