Madeira is vormt een stukje Portugal midden in de Atlantische oceaan. Het ligt op ca. 1000 km van Lissabon en 500 km van de Marrokaanse kust. De bevolking is een mix van lokale inwoners die er al vele generaties lang wonen en vooral Portugezen, Britten en Duitsers die er omwille van het klimaat en zo zijn komen wonen of een tweede verblijf hebben.
Het grootste deel van de bevolking woont in Funchal of één van de andere stedelijke zones in de buurt, aan de zuidkust. Als havenstad is Funchal ook een belangrijke tussenstop voor cruiseschepen. In deze haven vertrekt ook de Ferrydienst naar een klein buureiland Porto Santo. In de buurt van Funchal ligt ook de luchthaven ; er zijn directe vluchten van de Benelux. Van daaruit kan je verder met de bus of met een huurauto.
Het is een vulkanisch eiland dat zeer bergachtig is. De hoogste top van het eiland, de Pico Ruivo (1862) is tevens één van de hoogste toppen van Portugal. Door de ligging in de subtropen is er een uitgesproken micro-klimaat. De bergflanken aan de noordkant en westkant vangen veel regen, de zuidzijde en de oostzijde van het eiland zijn droog. Om dit op te lossen zijn met heel veel moeite irrigatiekanalen uitgehakt in de bergflanken en tunnels aangelegd om het water richting oost- en zuidkant te transporteren. Deze "levadas" zijn een belangrijk deel van het wandelnetwerk. Veel van deze levadas lopen dwars door bergflanken met subtropische plantengroei, watervalletjes, spectaculaire uitzichten maar zijn voor de rest vlot stapbare paden. Daarnaast heb je "veradas" : klassieke bergpaden waarbij de meest populaire ook voorzien zijn van trappen, ballustrades en dergelijke.