Vooral voor jonge vrouwen of beginnende hikesters is dit soms een moeilijk onderwerp. Maar weet dat je zeker niet de enige bent met vragen hierover. In dit artikel geven we je praktische en laagdrempelige tips om intieme ongemakken te voorkomen tijdens meerdaagse wandeltochten.
Kernboodschappen
🧴 Was dagelijks je vulva met water of een milde, zeepvrije wasgel.
🚰 Blijf goed drinken, ook als je daardoor vaker moet plassen.
👙 Draag ademend en droog ondergoed, en vervang het regelmatig.
🧻 Droog je vulva goed af na het plassen of wassen.
🩸 Tijdens je menstruatie: werk extra hygiënisch.
Intieme hygiëne op tocht hoeft geen gedoe te zijn. Met de juiste gewoontes, voorbereiding en tools kun je zorgeloos genieten van elke stap – ongeacht het terrein of de omstandigheden.
Voorkomen van blaasontstekingen (urineweginfecties)
Vrouwen zijn gevoeliger voor blaasontstekingen dan mannen, omdat de urinebuis korter is. Bacteriën uit de omgeving van de vagina en anus kunnen zo makkelijker naar de blaas migreren. Zeker bij warme en inspannende tochten, als je meer zweet en misschien minder vaak naar het toilet gaat, neemt dat risico toe.
Wat kun je doen om een blaasontsteking te voorkomen?
- Drink voldoende. Hoe meer je drinkt, hoe vaker je plast en hoe beter je je blaas schoonspoelt. Een goede richtlijn is ongeveer een halve liter per uur bij inspanning, afhankelijk van temperatuur en zweetverlies.
- Check je urine. Lichtgele urine is een goed teken. Donkere urine, minder vaak moeten plassen, duizeligheid, droge mond of hoofdpijn kunnen wijzen op uitdroging.
- Hou je plas niet te lang op. Dit verhoogt het risico op infecties.
- Plassen 's nachts? Gewoon doen. Als je moet, dan moet je. Je slaapt er meestal toch niet meer door.
Handige hulpmiddelen
Veel vrouwen drinken bewust minder om niet steeds te moeten plassen – begrijpelijk, maar niet gezond. Gelukkig bestaan er oplossingen:
- Een plasbuis (bijv. Liberpee): hiermee kun je rechtop plassen zonder je broek volledig te laten zakken. Erg handig als er weinig privacy is.
- Plassen in een fles in je tent: met een brede flesopening of in combinatie met een plasbuis. Vooral handig bij koude nachten of slecht weer.
- Hikingrokje: maakt staand plassen gemakkelijker zonder veel blootstelling.
Extra tip voor gevoelige types:
Heb je vaker last van blaasontstekingen? Vraag je huisarts om een noodbehandeling zoals furadantine of monuril mee te nemen op tocht. Zo hoef je niet meteen je hike af te breken bij de eerste klachten. Onbehandelde urineweginfecties kunnen aanleiding geven tot een meer ernstige nierbekkenontsteking en zelfs bloedvergiftiging.
Voorkomen van vaginale infecties (schimmelinfecties en bacteriële overgroei)
Je vagina heeft van nature een gezonde bacteriële balans, met lactobacillen die de pH laag houden en schimmels en slechte bacteriën in toom houden. Door warmte, zweten, vochtig ondergoed en minder hygiëne kan dat evenwicht verstoord raken.
Wat kun je doen?
- Was dagelijks je vulva, perineum (gebied tussen vagina en anus) en anus met water of milde, pH-neutrale producten zoals zeepvrije wasolie of zeepvrije wasgel. De binnenkant van de vagina hoef je niet te wassen – die reinigt zichzelf.
- Gebruik enkel producten die je thuis al getest hebt. Vermijd gewone zeep, parfums, parabenen en agressieve reinigers zoals Isobetadine-zeep.
- Gebruik vochtige doekjes of vochtige washandjes met milde ingrediënten (liefst zonder parfum) alleen als je ze vooraf getest hebt. Let op: alles moet in je afvalzak, ook afbreekbare doekjes.
- Droog na het plassen goed af. Dit kan met toiletpapier of een plasdoekje zoals het Kula Doek – een herbruikbaar, antimicrobieel doekje dat aan je rugzak kan hangen en makkelijk uit te wassen is.
Houd je ondergoed droog en fris
- Wissel je ondergoed minstens om de 2 dagen, of dagelijks bij veel zweten of vocht.
- Kies ademend materiaal zoals merinowol of bamboe. Katoen is ook oké, maar droogt trager. Vermijd synthetisch ondergoed als het vochtig wordt.
- Was ondergoed onderweg met een beetje water en zeep in een hersluitbare zak. Goed schudden, spoelen, drogen – klaar.
- Pasvorm een string is geen goed idee, een klassieke slip voorkomt schuren en irritatie.
Menstruatie op tocht
Menstruatie tijdens een hike is vervelend, maar perfect te doen met een goede voorbereiding.
Tips:
- Stel je menstruatie uit als je de pil neemt, door een extra strip door te nemen.
- Gebruik waar jij je goed bij voelt: maandverband, tampons of een menstruatiecup – zolang je maar schoon werkt.
- Was je handen voor je iets inbrengt of verwijdert.
- Ververs tijdig en was je vulva dagelijks.
- Draag geen vochtig ondergoed. Vervang het meteen als je doorlekt.
- Gevoelig voor schimmelinfecties tijdens je menstruatie? Vraag je arts eventueel om een voorzorgstablet zoals fluconazol (1x per maand).
Bronnen en extra leesvoer
De Auteur is Els Bex, Huisarts, Tropenarts, Advanced Wilderness Medicine.
Bron : Sarah Ortiz, Feminine Hygiene : Avoiding Infections. Link.