Op wandel in je eigen achtertuin
Voor wie in stedelijk gebied woont is het allicht wat lastiger om een tocht met vergezichten en blauwe horizonten in mekaar te steken, dan hij of zij die op het platteland woont, midden de akkers en het groen. Ieder jaar en in ieder jaargetijde vind ik wel geschikte momenten om vrijwillig de auto te laten staan, en trek dan gewoon de voordeur achter mij dicht en ga op stap in eigen omgeving.
Dat is Vechmaal en omstreken, een deelgemeente van Heers in het zuiden van de provincie Limburg, grenzend aan Wallonië en medehouder van de voor Haspengouw zo kenmerkende hoogtelijn 115.
Hoe begin je er aan?
Maar hoe begin je er nu aan? Een inkijk hoe ik dat heb aangepakt.
Vele jaren geleden (1978) besloten enkele dorpsbewoners om de 750e verjaardag te vereeuwigen met een boek. Het 450 blz tellende “Het dorpsverleden van Vechmaal” bevatte ook enkele extracten van oude Ferrariskaarten met het toenmalige straten- en/of steegjesplan, veldwegen inbegrepen. De eerste oefening bestond eruit om een visuele evaluatie te maken van de getekende wegen en de huidige bekende werkelijkheid. Je stelt dan vrij snel vast dat heel wat nog gewoon overeenkomt, maar dat wegjes ondertussen ook verdwenen zijn in het landschap en dus niet meer bruikbaar zijn.
Een topografische kaart van het Nationaal Geografisch Instituut (schaal 1/25000) biedt dan zeker meer houvast. Bijzondere aandacht wordt dan besteed aan de legende: de enkele zwarte lijntjes, enkele of dubbele stippellijnen verraden meestal een onverhard traject, en die willen we uiteraard allemaal in onze tocht opnemen. Laat je er echter niet van weerhouden om je tocht ook gewoon door de klassieke Dorpsstraat of langs het Kerkplein te leiden. Het is een ideale gelegenheid om wat meer te weten te komen over dat monument waar je misschien dagelijks aan voorbijrijdt, maar eigenlijk niet weet waarom het er staat. Eens we die allemaal in kaart hebben gebracht wordt het een zaak om ze zo interessant mogelijk aan mekaar te knopen. Een oud gebouw, bijzonder landschapselement of kapelletje zijn altijd wel handig om onverharde en verharde wegen met mekaar te verbinden.
Nog makkelijker wordt het als je voorzien bent van wandelkaarten uitgegeven door de lokale toeristische dienst. De meest aantrekkelijke trajecten zijn er reeds op ingetekend, zeker een aanrader voor wie niet zo handig is met onlinetools en apps.
Digitale hulpmiddelen
Heden ten dage maakt de digitalisering van wegen en paden het dan ook mogelijk om vanuit de zetel enkele handige onlinetools te raadplegen en je tocht op het kleine scherm te toveren. Topomapviewer, alpenvereinaktiv en afstandmeten.nl gebruik ik het vaakst. Er zijn er zeker nog veel anderen. Ze bieden haast allemaal handige opties om (tussen)afstanden, hoogteprofielen,… weer te geven en je traject daarna te downloaden naar een wandelapp op je smartphone. OSMand is er zo eentje en biedt hierbij een groot voordeel dat ook de langeafstandspaden alsook de lokalen wandelwegen in binnen- en buitenland al voorzien zijn.
Maar het is uiteraard veel plezanter om gewoon met een topografische kaart in de hand op wandel te gaan en al stappend aan de hand van je uitgestippelde route de omgeving te verkennen. Stel geen verwachtingspatroon, laat je gewoon verrassen. In een licht heuvelend akkerlandschap heb je dan al snel veel mogelijkheden om ook referentiepunten in het terrein zoals kerk- en watertorens, hoogspanningsleiding, alleenstaand gebouw, …. over te brengen naar de kaart. Meer heb je dan niet meer nodig om je oriëntatietechnieken met kompas nog eens op de proef te stellen. Hoe gaat dat ook al weer met die kruispeiling?
Op tocht in eigen streek
Tot slot houdt niets je er uiteraard van om die wandellus uit te breiden en op zoek te gaan naar mooie interessante plekjes in de omgeving en deze met mekaar te verbinden. In deze buurt zijn destijds vele karrensporen en veldwegen opgeofferd voor een grondige herschikking van de landbouwpercelen. Een netwerk van betonwegen is in de plaats gekomen om de moderne boer toe te laten met zijn reusachtige machines de percelen te bereiken. Het zijn nu welgekomen verkeersarme verbindings-wegen om de autoweg te ontlopen waar mogelijk. Een tochtje van een paar uur wordt al snel een volledige dagtocht tot een 2-daagse met bivak onderweg. Succes met het puzzelen.
Wie interesse heeft om in de toekomst deze streek eens al stappend te komen verkennen, mag gerust een seintje geven voor wat tips al is online uiteraard ook al veel beschikbaar. Dit landschapselement mag dan zeker niet ontbreken op je tocht : Grotten van Henisdael.